Một tin nhắn tống tiền bị chụp lại. Ảnh: Công an Vĩnh Phúc
Lợi dụng sự phổ biến của mạng xã hội, tội phạm mạng theo dõi và thu thập dữ liệu cá nhân của người dùng. Chúng dùng công nghệ cao để cắt ghép, chỉnh sửa hình ảnh, video, tạo ra nội dung khiêu dâm giả mạo, sau đó uy hiếp và tống tiền nạn nhân.
Khoảng đầu tháng 2, Thế Anh (Hà Nội) bàng hoàng khi nhận được hàng loạt video nhạy cảm từ một tài khoản Telegram lạ. Người này tự xưng là “thám tử tư”, đồng thời đưa ra lời đe dọa tống tiền khiến Thế Anh rơi vào trạng thái hoảng loạn.
Khi xem những video nhạy cảm được gửi đến, Thế Anh nhận ra khuôn mặt mình nhưng hình thể và bối cảnh hoàn toàn xa lạ. Ngay lập tức, một cuộc điện thoại đe dọa từ các đối tượng gọi đến, thúc ép anh chuyển 10 triệu đồng để tránh bị phát tán video. Nghi ngờ đây là chiêu trò lừa đảo, Thế Anh giữ bình tĩnh đáp trả: “muốn làm gì thì làm”.
Bằng thủ đoạn tinh vi, kẻ lừa đảo đã cắt ghép khuôn mặt của Thế Anh vào các video và hình ảnh đồi trụy, sau đó đăng tải lên mạng xã hội nhằm mục đích tống tiền. Chúng còn gửi trực tiếp các hình ảnh này cho những người thân quen của anh để gây áp lực. Sau khi nhận thấy nạn nhân không bị gài bẫy, chúng đã từ bỏ ý định.
Không chỉ Thế Anh, nhiều người khác cũng đã trở thành nạn nhân của hình thức lừa đảo này. Nhằm nâng cao cảnh giác, nhiều nạn nhân đã chia sẻ câu chuyện của mình để cảnh báo cộng đồng. Theo đại diện Phòng 5, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an), các nhóm lừa đảo thường hoạt động theo kịch bản được dàn dựng sẵn, có dấu hiệu liên quan đến các tổ chức tội phạm tại một số quốc gia lân cận.
Kẻ lừa đảo lợi dụng sơ hở trong việc bảo mật thông tin cá nhân của người dùng mạng xã hội để thu thập hình ảnh và số điện thoại. Sau đó, chúng sử dụng các phần mềm chỉnh sửa ảnh và video để tạo ra những nội dung đồi trụy giả mạo, gây áp lực và tống tiền nạn nhân.
Sau khi có được những “công cụ” giả mạo, kẻ gian sử dụng sim rác để liên tục nhắn tin đe dọa, uy hiếp nạn nhân, yêu cầu họ chuyển tiền. Nếu nạn nhân mất cảnh giác và “sập bẫy”, chúng sẽ hướng dẫn họ mua tiền điện tử hoặc chuyển khoản đến các tài khoản được chỉ định, sau đó chiếm đoạt. Trong một số trường hợp, chúng còn dẫn dụ để chiếm quyền điều khiển điện thoại của nạn nhân và lấy cắp toàn bộ số tiền trong tài khoản.
Để tránh bị phát hiện, nhóm lừa đảo thường yêu cầu nạn nhân liên lạc qua email được tạo riêng. Việc này giúp chúng dễ dàng gửi các hình ảnh đã chỉnh sửa để đe dọa, đồng thời xóa dấu vết sau khi thực hiện hành vi.
Nếu nạn nhân không đáp ứng yêu cầu, chúng không ngần ngại đăng tải những hình ảnh đã bị cắt ghép và chỉnh sửa lên mạng xã hội nhằm mục đích bôi nhọ và gây ảnh hưởng xấu đến danh dự của nạn nhân. Các “con mồi” mà chúng nhắm đến thường là những người có kinh tế và địa vị xã hội, bao gồm cả các lãnh đạo cấp tỉnh và các quan chức trong chính quyền.
Theo thông báo từ Công an tỉnh Vĩnh Phúc, nhiều nạn nhân vì quá lo sợ ảnh hưởng đến danh dự và công việc đã âm thầm chuyển tiền cho kẻ xấu mà không trình báo cơ quan chức năng, dẫn đến việc bị chiếm đoạt tài sản.
Theo các trinh sát, dấu hiệu nhận biết lừa đảo bao gồm việc bất ngờ nhận được tin nhắn đe dọa từ số lạ, yêu cầu chuyển tiền gấp kèm theo những lời lẽ gây áp lực và các hình ảnh, video đồi trụy. Để bảo vệ bản thân, công an khuyến cáo người dân hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân trên mạng xã hội. Đồng thời, nên đặt chế độ riêng tư trang cá nhân.
Điều quan trọng nhất là giữ bình tĩnh và không làm theo bất kỳ yêu cầu chuyển tiền nào từ người lạ. Nếu bạn nhận được cuộc gọi đe dọa, tuyệt đối không chuyển tiền. Trong trường hợp nghi ngờ bị lừa đảo, hãy liên hệ ngay với cơ quan công an gần nhất để được hỗ trợ kịp thời.
Việc liên tục triệt phá các đường dây lừa đảo xuyên quốc gia ngay tại cửa khẩu là minh chứng rõ ràng cho thấy lực lượng chức năng đã nâng cao hiệu quả phối hợp, đồng thời gửi thông điệp đến những kẻ có ý đồ phạm tội rằng, trước sau gì chúng cũng sẽ phải đối mặt với luật pháp Việt Nam.