Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Nhà giáo. Ảnh: Báo PLVN
Dự thảo Luật Nhà giáo (đã được trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8) bao gồm 9 chương, 46 điều và nhiều chính sách ưu đãi cho nhà giáo. Dự luật này đang nhận được sự quan tâm lớn từ dư luận xã hội.
Lương của nhà giáo thuộc hàng cao nhất trong bậc lương hành chính sự nghiệp
Dự thảo Luật Nhà giáo đã có sự điều chỉnh về chính sách tiền lương và đãi ngộ. Theo đó, quy định về việc tăng một bậc lương cho nhà giáo mới tuyển dụng và xếp lương lần đầu bị bãi bỏ. Lương của nhà giáo được xếp ở vị trí cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Việc cải thiện chính sách tiền lương cho công chức, viên chức, trong đó có nhà giáo sẽ được nghiên cứu và tính toán đồng bộ trong quá trình xây dựng chính sách tiền lương dựa trên vị trí việc làm.
Liên quan đến chính sách hỗ trợ chỗ ở tập thể và thuê nhà ở công vụ cho giáo viên, dự thảo Luật đã được điều chỉnh theo hướng cho phép nhà giáo được hưởng chính sách thuê nhà ở công vụ theo quy định của Luật Nhà ở. Ngoài ra cũng sẽ được đảm bảo chỗ ở tập thể khi công tác tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn. Đặc biệt, trong trường hợp không bố trí được chỗ ở tập thể hoặc nhà ở công vụ, giáo viên sẽ được hỗ trợ tiền thuê nhà ở theo mức hỗ trợ thuê nhà ở công vụ. Tiêu chí “đủ các điều kiện thiết yếu” trong quy định về nhà ở tập thể cũng đã được loại bỏ.
Dự thảo Luật Nhà giáo đã bổ sung quy định về trình độ chuẩn được đào tạo đối với nhà giáo dạy các môn học đặc thù, nhiệm vụ đào tạo và bồi dưỡng trong các trường của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội và lực lượng vũ trang nhân dân. Đồng thời, dự thảo cũng đưa quy định về lộ trình đào tạo nâng trình độ chuẩn và việc sử dụng giáo viên chưa đạt trình độ chuẩn vào điều khoản chuyển tiếp để đảm bảo sự thống nhất với Luật Giáo dục.
Các chuẩn mực đạo đức của nhà giáo cần được xem xét và hoàn thiện
Tại Phiên họp 42 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) vừa qua, các ý kiến cơ bản đều cho rằng, đến thời điểm hiện tại, nhìn chung các nội dung của dự thảo Luật Nhà giáo đã được tiếp thu và chỉnh sửa một cách chi tiết. Điều này đảm bảo dự thảo bám sát đúng tinh thần đổi mới tư duy trong công tác lập pháp, chỉ quy định những nội dung chung mang tính nguyên tắc, những nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội và đã được thực tiễn chứng minh tính ổn định.
Trong quá trình thảo luận, các ý kiến cơ bản đã thống nhất giao thẩm quyền cho ngành Giáo dục để chủ động trong việc tuyển dụng, sử dụng, quản lý và phát triển đội ngũ nhà giáo nhằm đảm bảo đáp ứng các yêu cầu về số lượng, cơ cấu và chất lượng. Bên cạnh đó, các ý kiến cũng thống nhất giao Chính phủ quy định cụ thể trách nhiệm quản lý nhà nước của từng Bộ, ngành liên quan, đặc biệt là việc giao thẩm quyền quản lý nhà nước ở các địa phương cho UBND cấp tỉnh đối với nhà giáo thuộc thẩm quyền quản lý của địa phương.
Liên quan đến quyền và nghĩa vụ của nhà giáo, các Ủy viên UBTVQH cơ bản ủng hộ việc cho phép viên chức là nhà giáo được tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp do cơ sở giáo dục đại học thành lập hoạt động trong lĩnh vực phát triển khoa học, ứng dụng và chuyển giao công nghệ. Các ý kiến cho rằng quy định này là phù hợp và có tính cách mạng. UBTVQH cũng nhất trí với quy định lương nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống lương hành chính sự nghiệp và được hưởng phụ cấp ưu đãi nghề; cơ chế hỗ trợ tiền thuê nhà cho giáo viên khi công tác tại khu vực khó khăn; chính sách nghỉ hưu sớm trước tuổi nhưng không bị giảm tỷ lệ lương hưu đối với giáo viên mầm non có thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ 20 năm trở lên.
Phó Chủ tịch Quốc Hội Nguyễn Khắc Định đã đưa ra nhiều ý kiến quan trọng về đạo đức nhà giáo. Ông cho rằng đạo đức không phải là quy tắc mà là chuẩn mực ứng xử và được coi là một vấn đề khó định nghĩa. Bởi vì, đạo đức nhà giáo được đánh giá qua cách ứng xử của họ. Do đó, ông đề nghị nên sửa thành “quy định về đạo đức nhà giáo” thay vì chỉ dùng cụm từ “đạo đức nhà giáo”. Nếu vẫn muốn dùng cụm từ này, cần phải diễn đạt lại theo một cách khác.
Phó Chủ tịch Quốc Hội Trần Quang Phương cho rằng, khái niệm đạo đức hiện chưa được thống nhất, do đó có thể thay thế bằng quy tắc ứng xử hoặc quy tắc về đạo đức nhà giáo. Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm đề nghị bổ sung quy định về trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền trong việc bồi dưỡng nâng cao trình độ cho giáo viên, đồng thời cũng cần rèn luyện đạo đức sư phạm cho họ.
