Nghị định 168/2024/NĐ–CP (gọi tắt: Nghị định 168) là một nghị định do Chính phủ Việt Nam ban hành về việc “Quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong giao thông đường bộ và trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe.

Giới thiệu về Nghị định 168

Nghị Định 168 là gì? 

Nghị định 168/2024/NĐ-CP là nghị định của Chính phủ, ban hành năm 2024, quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực trật tự, an toàn giao thông đường bộ.

Nghị định này thay thế các quy định cũ, bổ sung nhiều điểm mới về mức xử phạt, thẩm quyền xử phạt, cũng như các biện pháp xử lý vi phạm nhằm nâng cao an toàn giao thông.

Mục đích ban hành

Nghị định 168/2024/NĐ-CP trước khi được ban hành đã được Bộ Công an dự thảo để các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước nghiên cứu, đóng góp ý kiến.

Trong dự thảo Tờ trình gửi Chính phủ, Bộ Công an đã nêu rõ nội dung dự thảo Nghị định 168/2024/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực trật tự, an toàn giao thông đường bộ, bao gồm quy định về trừ điểm và khôi phục điểm giấy phép lái xe. Bộ Công an đã nêu mục đích xây dựng Nghị định 168 như sau:

Thể chế hóa đầy đủ, kịp thời chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường bộ; triển khai thực hiện Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024.

Góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thực tiễn; bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khỏe cho người tham gia giao thông, xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, góp phần bảo đảm tốt hơn quyền con người, quyền công dân theo quy định của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024.

Nghị định 168 quy định về gì?

Quy định về xử phạt vi phạm hành chính và trừ điểm giấy phép lái xe trong lĩnh vực giao thông đường bộ

Xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ bao gồm: hành vi vi phạm hành chính; hình thức, mức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với từng hành vi vi phạm hành chính; thẩm quyền lập biên bản, thẩm quyền xử phạt, mức phạt tiền cụ thể theo từng chức danh đối với hành vi vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ.

Mức trừ điểm giấy phép lái xe đối với từng hành vi vi phạm hành chính; trình tự, thủ tục, thẩm quyền trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe để quản lý việc chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ của người lái xe.

Đối tượng áp dụng

Nghị định số 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ áp dụng cho các đối tượng sau: 

Theo Điều 2, Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định đối tượng áp dụng như sau:

Cá nhân, tổ chức Việt Nam, cá nhân, tổ chức nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ trên lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Tổ chức quy định bao gồm:

– Cơ quan nhà nước có hành vi vi phạm mà hành vi đó không thuộc nhiệm vụ quản lý nhà nước được giao.

– Đơn vị sự nghiệp công lập.

– Tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp.

– Tổ chức kinh tế được thành lập theo quy định của Luật Doanh nghiệp gồm: doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh và các đơn vị phụ thuộc doanh nghiệp (chi nhánh, văn phòng đại diện).

– Tổ chức kinh tế được thành lập theo quy định của Luật Hợp tác xã gồm: tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

– Cơ sở đào tạo lái xe, trung tâm sát hạch lái xe, cơ sở đăng kiểm xe cơ giới, xe máy chuyên dùng, cơ sở thử nghiệm, sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu, bảo hành, bảo dưỡng xe cơ giới, xe máy chuyên dùng.

– Các tổ chức khác được thành lập theo quy định của pháp luật.

– Cơ quan, tổ chức nước ngoài được cấp có thẩm quyền của Việt Nam cho phép hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam.

Hộ kinh doanh, hộ gia đình thực hiện hành vi vi phạm hành chính quy định tại Nghị định này bị xử phạt như đối với cá nhân vi phạm.

Người có thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính, thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính và tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Nghị định này.

Người có thẩm quyền trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe.

Những điểm mới trong Nghị định 168/2024/NĐ-CP

Quy định về trừ điểm giấy phép lái xe

Một trong những điểm đáng chú ý của Nghị định 168 là áp dụng cơ chế trừ điểm trên giấy phép lái xe. Mỗi tài xế có 12 điểm mỗi năm. Khi vi phạm, điểm sẽ bị trừ tùy theo mức độ lỗi. Nếu bị trừ hết điểm, tài xế phải thi lại giấy phép lái xe.

Dưới đây là quy định về trừ điểm giấy phép lái xe theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 01/01/2025:

Trừ 4 điểm cho các lỗi như: sử dụng điện thoại khi lái xe, chạy quá tốc độ từ 20-35 km/h, cản trở xe ưu tiên, nồng độ cồn chưa vượt mức quy định, và đi trên vỉa hè sai quy định. 

Trừ 2 điểm cho các lỗi như: không thắt dây an toàn, không đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy, và vi phạm quy định về đèn tín hiệu. 

Trừ 1 điểm cho các lỗi như: không có giấy tờ xe, không có bảo hiểm xe, và vi phạm quy định về tốc độ dưới 20 km/h. 

Các quy định này nhằm đảm bảo an toàn giao thông và nâng cao ý thức của người tham gia giao thông

Mức phạt tăng cao với các hành vi vi phạm nghiêm trọng

Nghị định 168/2024 nâng mức xử phạt đối với nhiều hành vi nguy hiểm:

Đối với ô tô

Không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông: Xử phạt từ 18 – 20 triệu đồng (điểm b khoản 9 Điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP).

Không giảm tốc độ (hoặc dừng lại) và nhường đường khi điều khiển xe chạy từ trong ngõ, đường nhánh ra đường chính; Không nhường đường cho xe đi trên đường ưu tiên, đường chính từ bất kỳ hướng nào tới tại nơi đường giao nhau: Xử phạt từ 04 – 06 triệu đồng (điểm n khoản 5 Điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP).

Mở cửa xe, để cửa xe mở không bảo đảm an toàn gây tai nạn giao thông: Xử phạt từ 20 – 22 triệu đồng (điểm a khoản 8 Điều 8 Nghị định 168/2024/NĐ-CP).

Điều khiển xe đi ngược chiều trên đường cao tốc: Xử phạt từ 30 – 40 triệu đồng (điểm đ khoản 11 Điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP).

Đối với xe máy

Không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông: Xử phạt từ 04 – 06 triệu đồng (điểm c khoản 7 Điều 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP).

Điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định trên 20 km/h: Xử phạt từ 06 – 08 triệu đồng (điểm a khoản 6 Điều 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP).

Điều khiển xe trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn: Xử phạt từ 06 – 10 triệu đồng. 

Gây tai nạn giao thông không dừng ngay phương tiện, không giữ nguyên hiện trường, không trợ giúp người bị nạn, không ở lại hiện trường hoặc không đến trình báo ngay với cơ quan công an, Ủy ban nhân dân nơi gần nhất: Xử phạt từ 08 – 10 triệu đồng (điểm c khoản 9 Điều 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP).

Nghị định 168 có tác động gì đến người dân?

Nghị định 168 với việc tăng mức phạt đối với các hành vi vi phạm giao thông, có tác động lớn đến người dân. Mức phạt cao hơn tạo ra sự răn đe, buộc người dân phải nâng cao ý thức tuân thủ luật lệ giao thông, góp phần xây dựng văn hóa giao thông an toàn và văn minh hơn.

Việc xử phạt nghiêm khắc các hành vi nguy hiểm như lái xe khi say xỉn, vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ… giúp giảm thiểu nguy cơ xảy ra tai nạn, bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân. Tuy nhiên, mức phạt cao có thể gây áp lực tài chính đối với những người vi phạm, đặc biệt là những người có thu nhập thấp.

Về lâu dài, việc giảm thiểu tai nạn giao thông sẽ giúp tiết kiệm chi phí cho xã hội và người dân. Người dân sẽ cẩn trọng hơn khi tham gia giao thông, hạn chế các hành vi vi phạm, dẫn đến việc thay đổi thói quen di chuyển, ví dụ như sử dụng phương tiện công cộng nhiều hơn. Nghị định 168 đòi hỏi lực lượng chức năng phải tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm, góp phần nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật.