Thông tư 26/2024/TT-BTNMT quy định về xác định ranh giới thửa đất trên thực địa có hiệu lực từ ngày 15/1/2025. (Ảnh: báo PLVN)
Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa ban hành Thông tư 26/2024/TT-BTNMT, quy định cụ thể về kỹ thuật đo đạc lập bản đồ địa chính, trong đó có nội dung quan trọng về xác định ranh giới thửa đất trên thực địa, áp dụng từ ngày 15/01/2025.
Theo khoản 2 Điều 13 Thông tư 26/2024/TT-BTNMT, việc xác định ranh giới thửa đất trên thực địa là bước bắt buộc trước khi thực hiện các hoạt động đo đạc chi tiết như đo đạc lập mới, đo đạc lập lại, đo đạc bổ sung, đo đạc chỉnh lý bản đồ địa chính hoặc trích đo bản đồ địa chính.
Ranh giới thửa đất được xác định theo hiện trạng quản lý và sử dụng đất tại thực địa. Quá trình này yêu cầu sự thỏa thuận giữa người sử dụng đất, người quản lý đất và các bên liên quan, bao gồm cả người sử dụng hoặc quản lý đất liền kề.
Đối với những thửa đất đã có giấy tờ hợp lệ như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất, hoặc các quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, hoặc các giấy tờ về quyền sử dụng đất khác quy định tại Điều 137 Luật Đất đai (giấy tờ về quyền sử dụng đất) hoặc văn bản về việc chia, tách quyền sử dụng đất phù hợp quy định của pháp luật, việc xác định ranh giới sẽ dựa trên các thông tin được thể hiện trong các giấy tờ này. Cụ thể, nếu các giấy tờ ghi rõ tọa độ đỉnh thửa, kích thước cạnh thửa, hoặc các khoảng cách giữa ranh giới thửa đất với các yếu tố địa lý, địa hình, địa vật xung quanh thì thông tin này sẽ được sử dụng để bổ sung cho quá trình xác định ranh giới thực địa.
Quy trình xác định, ghi nhận, mô tả ranh giới thửa đất trên thực địa, bao gồm cả việc giải quyết tranh chấp ranh giới (nếu có) đòi hỏi sự phối hợp giữa các bên liên quan, bao gồm: đơn vị đo đạc, người sử dụng đất và quản lý đất, người sử dụng đất liền kề, người quản lý đất liền kề và công chức làm công tác địa chính ở xã, phường, thị trấn hoặc cấp trưởng hoặc cấp phó của thôn, làng, ấp, bản, bon, buôn, phum, sóc, tổ dân phố và điểm dân cư tương tự hoặc người am hiểu địa bàn được UBND cấp xã giới thiệu (người dẫn đạc).
Trong đó, người sử dụng đất và quản lý đất cung cấp bản sao (không cần công chứng) giấy tờ liên quan đến thửa đất, cho đơn vị đo đạc làm căn cứ xác định thông tin về người sử dụng đất, quản lý đất và thông tin liên quan đến thửa đất. Đơn vị đo đạc sẽ tập hợp các giấy tờ trên để phục vụ cho việc lập bản đồ địa chính, sổ mục kê đất đai, kiểm tra và giao nộp thủ tục giấy tờ theo quy định.
Đơn vị đo đạc phải mô tả chính xác kết quả thỏa thuận ranh giới giữa các bên liên quan và chịu trách nhiệm pháp lý về tính chính xác của mô tả đó.
Thông tư quy định một số trường hợp đặc biệt không cần xác định ranh giới thửa đất, bao gồm:
- Đất thuộc trường hợp được Nhà nước giao quản lý có phạm vi chiếm đất dạng hình tuyến kéo dài: Các công trình như đường giao thông, thủy lợi, đê điều, sông, suối, kênh, rạch và các yếu tố chiếm đất theo dạng hình tuyến khác (đối tượng chiếm đất không tạo thành thửa đất)
- Thửa đất liền kề là đất được nhà nước giao quản lý và đất thuộc dự án có sử dụng đất mà cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã xác lập ranh giới, mốc giới theo dự án đó.
Trong các trường hợp này, UBND cấp xã sẽ kiểm tra và xác nhận bản đồ địa chính hoặc trích đo bản đồ trước khi phê duyệt.
Thông tư 26/2024/TT-BTNMT nêu rõ, ranh giới thửa đất trên thực địa sẽ được mô tả dựa trên mối quan hệ của thửa đất với các yếu tố xung quanh như người sử dụng đất liền kề, người quản lý đất liền kề, hay mối tương quan với đối tượng giao thông, thủy văn, địa hình, hoặc địa vật xung quanh, như công trình xây dựng hoặc cây cổ thụ, hoặc địa vật cố định tồn tại lâu trên thực địa. Điều này nhằm đảm bảo ranh giới có thể nhận diện rõ ràng trên thực địa.
Nếu người sử dụng đất, quản lý đất và các bên liên quan thống nhất rằng ranh giới không có thay đổi so với ranh giới đã xác định (thời điểm được cấp giấy tờ về quyền sử dụng đất hoặc Giấy chứng nhận trước đó), đồng thời các yếu tố giao thông, thuỷ văn, địa hình, địa vật tại thực địa vẫn giữ nguyên, thì ranh giới thửa đất sẽ được ghi nhận như hiện trạng trước đó.
Kết quả xác định ranh giới thửa đất trên thực địa được thể hiện trên bản mô tả ranh giới, mốc giới thửa đất.
Thông tư 26/2024/TT-BTNMT sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 15/01/2025.