Tìm hiểu về Luật Bảo hiểm y tế ở Việt Nam

Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) ở Việt Nam là một hệ thống pháp lý nhằm bảo vệ quyền lợi sức khỏe của người dân, giúp giảm bớt chi phí khám chữa bệnh và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế. Bảo hiểm y tế là một trong những hình thức bảo vệ xã hội quan trọng tại Việt Nam. 

Luật Bảo hiểm y tế là gì?

Luật Bảo hiểm y tế là hệ thống các quy định pháp lý về việc tham gia bảo hiểm y tế của công dân nhằm bảo vệ quyền lợi sức khỏe của người dân trong việc chăm sóc và điều trị bệnh tật thông qua sự hỗ trợ tài chính từ Nhà nước và các tổ chức bảo hiểm.

Mục tiêu và vai trò của Luật Bảo hiểm y thế trong hệ thống y tế quốc gia

Luật Bảo hiểm y tế nhằm đảm bảo quyền lợi về y tế cho người dân, giúp họ tiếp cận dịch vụ y tế với chi phí hợp lý, đặc biệt là đối với các trường hợp khó khăn về tài chính. Luật cũng tạo ra một hệ thống tài chính bền vững cho ngành y tế giảm gánh nặng chi phí khám chữa bệnh cho cá nhân và xã hội.

Luật Bảo hiểm y tế góp phần duy trì sức khỏe cộng đồng, giảm bớt những rủi ro về tài chính trong việc khám chữa bệnh, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và bảo đảm sự công bằng trong việc tiếp cận dịch vụ y tế.

Đối tượng tham gia

Đối tượng BHYT bắt buộc

Là những nhóm đối tượng theo quy định của Nhà nước phải tham gia bảo hiểm y tế. Bao gồm: Người lao động có hợp đồng lao động; Người lao động làm việc tại các cơ quan, tổ chức; Học sinh, sinh viên; Các đối tượng thuộc nhóm đối tượng ưu tiên như người nghèo, cận nghèo, trẻ em dưới 6 tuổi.

Đối tượng BHYT tự nguyện

Là những người không thuộc đối tượng BHYT bắt buộc nhưng vẫn tham gia bảo hiểm y tế trên cơ sở tự nguyện. Các nhóm đối tượng này có thể bao gồm: Người lao động tự do; Những người không thuộc diện lao động chính thức nhưng muốn tham gia để bảo vệ quyền lợi sức khỏe.

Các nhóm đối tượng đặc biệt 

Các nhóm đặc biệt có thể bao gồm: Người dân tộc thiểu số; Người có công với cách mạng; Người già trên 80 tuổi (theo các chính sách của Nhà nước).

Các hành vi bị cấm trong lĩnh vực BHYT

Gian lận trong việc cấp thẻ BHYT, lừa dối hoặc cung cấp thông tin sai lệch để trục lợi từ quỹ bảo hiểm: Các hành vi như giả mạo hồ sơ, sử dụng giấy tờ không hợp pháp hoặc thông tin không đúng sự thật để tham gia BHYT hoặc nhận thẻ bảo hiểm một cách trái phép. Các tổ chức hoặc cá nhân có hành vi này có thể gây thiệt hại lớn cho quỹ BHYT và những người tham gia hợp pháp.

Cung cấp dịch vụ y tế không đúng chuẩn hoặc lừa dối bệnh nhân để hưởng lợi từ bảo hiểm y tế: Đây là hành vi cung cấp dịch vụ y tế không đáp ứng các tiêu chuẩn chuyên môn, cố tình kê khai sai các dịch vụ, thủ thuật hoặc thuốc để nâng giá trị chi phí khám chữa bệnh nhằm thu lợi từ bảo hiểm y tế. Các cơ sở y tế hoặc cá nhân vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm theo pháp luật.

Xâm phạm quyền lợi của người tham gia BHYT bao gồm việc không chi trả đúng quy định hoặc không thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng bảo hiểm: Các hành vi không chi trả quyền lợi bảo hiểm đầy đủ và kịp thời cho người tham gia BHYT hoặc từ chối cấp thẻ BHYT khi đủ điều kiện hoặc không thực hiện nghĩa vụ thanh toán phí bảo hiểm đúng hạn, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người tham gia. Các hành vi này làm giảm niềm tin của người dân vào hệ thống BHYT và ảnh hưởng đến sự công bằng trong việc tiếp cận dịch vụ y tế.

Lạm dụng hoặc sử dụng sai mục đích quỹ BHYT bao gồm việc sử dụng quỹ bảo hiểm y tế cho các mục đích không đúng theo quy định của pháp luật hoặc sai mục đích. Ví dụ như rút tiền bảo hiểm cho các chi phí cá nhân không liên quan đến chăm sóc sức khỏe.

Những sửa đổi và bổ sung mới nhất của Luật Bảo hiểm y tế

Trong những sửa đổi mới nhất, Nhà nước đã mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm y tế. Đặc biệt là tăng cường các hỗ trợ cho những người thuộc nhóm có hoàn cảnh khó khăn.

Một số sửa đổi cũng liên quan đến việc mở rộng phạm vi chi trả của bảo hiểm y tế bao gồm nhiều dịch vụ y tế và thuốc men hơn giúp người tham gia bảo vệ sức khỏe tốt hơn.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, hệ thống BHYT đã được cải cách theo hướng đơn giản hóa thủ tục đăng ký, tham gia và thanh toán bảo hiểm y tế.