Một địa điểm kinh doanh của Cty vàng Phú Quý. Ảnh: H.M
Trong vụ án buôn lậu, trốn thuế xảy ra tại Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo (Quảng Trị) và Công ty Cổ phần Đầu tư vàng Phú Quý, Cơ quan cảnh sát điều tra (CSĐT) Bộ Công an đã đề nghị truy tố 25 bị can. Đáng chú ý, hai cựu lãnh đạo của Công ty vàng Phú Quý là Lê Xuân Tùng (cựu Giám đốc) và Lê Thúy Quỳnh (cựu Kế toán trưởng) bị đề nghị truy tố về tội “Trốn thuế”.
Năm 2021, Công ty vàng Phú Quý đã thực hiện hoạt động kinh doanh với doanh thu bán ra hơn 1.860 tỷ đồng và doanh thu mua vào hơn 1.815 tỷ đồng. Kết quả điều tra tại Cục Thuế thành phố (TP) Hà Nội cho thấy công ty đã nộp thuế giá trị gia tăng (GTGT) hơn 4 tỷ đồng, đạt lợi nhuận trước thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) hơn 31 tỷ đồng và nộp thuế hơn 6 tỷ đồng.
Dữ liệu trích xuất từ phần mềm ERP và Jewelry cho thấy, trong năm 2021, Công ty Vàng Phú Quý có doanh thu bán ra đạt hơn 3.951 tỷ đồng, doanh thu mua vào hơn 3.884 tỷ đồng, thuế giá trị gia tăng phải nộp hơn 6,7 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế thu nhập doanh nghiệp hơn 50 tỷ đồng, và thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp hơn 10 tỷ đồng.
Theo kết luận giám định của giám định viên Cục Thuế, Công ty vàng Phú Quý đã vi phạm Luật Quản lý thuế khi bán hàng mà không xuất hóa đơn và không ghi chép các khoản thu vào sổ kế toán, gây ảnh hưởng đến việc xác định số tiền thuế phải nộp.
Công ty vàng Phú Quý đã không trung thực trong kê khai thuế, bán hàng không xuất hóa đơn và không kê khai thuế GTGT hàng hóa bán ra, dẫn đến thất thu ngân sách nhà nước hơn 2 tỷ đồng trong năm 2021. Việc công ty này để ngoài sổ sách kế toán doanh thu và chi phí khi hạch toán để xác định thuế TNDN cũng gây thất thu thêm hơn 3,9 tỷ đồng. Tổng cộng, ngân sách nhà nước đã bị thiệt hại hơn 6 tỷ đồng do hành vi trốn thuế của công ty.
Theo kết luận điều tra, để quản lý hoạt động kinh doanh mua bán vàng hàng ngày và hạch toán kế toán, Công ty vàng Phú Quý đã sử dụng một hệ thống phức tạp gồm 4 phần mềm khác nhau: ERP (quản lý nhập, xuất, mua, bán vàng nguyên liệu và vàng mỹ nghệ); Jewelry (quản lý mua, bán vàng trang sức); Misa và FAST (hạch toán các giao dịch mua bán, phân bổ chi phí và lập báo cáo thuế, báo cáo tài chính).
Để quản lý hoạt động mua bán vàng hàng ngày, Lê Xuân Tùng đã chỉ đạo nhân viên kinh doanh ghi chép toàn bộ thông tin mua bán vàng vào phần mềm ERP và Jewelry. Đồng thời, ông cũng chỉ đạo Nguyễn Thị Huyền Trang, người phụ trách kế toán cập nhật một phần số liệu vào phần mềm kế toán Misa hoặc FAST. Tuy nhiên, việc cập nhật này chỉ được thực hiện đối với các giao dịch có hóa đơn, chứng từ đầy đủ.
Năm 2021, Công ty vàng Phú Quý có doanh thu thực tế lên đến hơn 3.951 tỷ đồng nhưng chỉ khai báo hơn 1.860 tỷ đồng, thấp hơn doanh thu thực tế hơn 2.090 tỷ đồng. Điều này dẫn đến việc kê khai thiếu số thuế phải nộp, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 6,1 tỷ đồng
Tại cơ quan điều tra (CQĐT), Lê Xuân Tùng đã thừa nhận hành vi sai phạm của mình và có lời khai phù hợp với diễn biến hành vi. Ông Tùng khai rằng hoạt động mua bán vàng của công ty Phú Quý có 3 nguồn: vàng SJC, vàng Phú Quý và vàng mua từ các tổ chức, cá nhân trên thị trường. Trong đó, khách hàng cá nhân thường giao dịch bằng tiền mặt và không có hóa đơn, chứng từ. Sau khi được kế toán trưởng báo cáo về sự chênh lệch lớn về dữ liệu trên hai phần mềm, trong năm 2022 và 2023, ông Tùng đã chỉ đạo kế toán trưởng điều chỉnh lại dữ liệu cho khớp.
Theo lời khai của Lê Thúy Quỳnh tại CQĐT, bà đã thực hiện việc cân đối và lược giảm số liệu doanh thu theo chỉ đạo của Lê Xuân Tùng. Cụ thể, bà đã xuất dữ liệu từ phần mềm ERP và Jewelry ra file Excel, sau đó tiến hành điều chỉnh các giao dịch mua bán vàng, ưu tiên các giao dịch thanh toán qua tài khoản và giao dịch có hóa đơn.
Nhân viên kế toán Bùi Thị Thùy Linh cũng khai rằng, theo chỉ đạo của ông Tùng và bà Quỳnh, bà được phép truy cập vào phần mềm ERP và Jewelry để theo dõi các giao dịch mua bán vàng của công ty.
Theo lời khai, bà Quỳnh là người trực tiếp thực hiện việc điều chỉnh số liệu kế toán. Bà đã xuất dữ liệu giao dịch mua bán từ phần mềm ERP và Jewelry sang file Excel, sau đó tiến hành kiểm tra, điều chỉnh, lược giảm các giao dịch và số tiền giao dịch để giảm doanh thu so với số liệu thực tế. Sau khi hoàn thành, bà Quỳnh chuyển file dữ liệu đã chỉnh sửa cho bà Linh để cập nhật vào phần mềm kế toán Misa, đồng thời chỉ đạo bà Linh xuất hóa đơn điện tử bán hàng.
