Bộ đội 316: Hai tuần dầm mình trong bùn lầy tìm kiếm người mất tích ở Làng Nủ

Vụ lũ quét kinh hoàng tại Làng Nủ, xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai đã để lại hậu quả đau thương. Ngay sau khi nhận được tin báo, hàng trăm chiến sĩ thuộc Sư đoàn 316 đã nhanh chóng được điều động lên vùng lũ để tham gia công tác tìm kiếm cứu nạn.

Cuộc hành quân khẩn cấp

Chiều 10/9, khi tin dữ về vụ lũ quét tại Làng Nủ được báo về, Trung đoàn 98, Sư đoàn 316 đang làm nhiệm vụ chống lụt ở Phú Thọ. Ngay lập tức, đơn vị nhận lệnh lên đường đến Lào Cai để tham gia công tác cứu hộ.

Với tinh thần trách nhiệm cao, các chiến sĩ đã vượt qua mọi khó khăn để nhanh chóng có mặt tại hiện trường. Dù đường sá bị ngập lụt, các đơn vị vẫn cố gắng hành quân đến Làng Nủ trong thời gian ngắn nhất.

Chiến sĩ Sư đoàn 316 dầm bùn tìm nạn nhân Làng Nủ. Ảnh: Ngọc Thành
Chiến sĩ Sư đoàn 316 dầm bùn tìm nạn nhân Làng Nủ. Ảnh: Ngọc Thành

Lực lượng cứu hộ chia làm hai mũi tấn công, tạo thành một vòng cung bao vây Làng Nủ. Hai trăm chiến sĩ được cơ giới hóa đưa thẳng vào tâm điểm của thảm họa, nơi mà từng tấc đất đều ẩn chứa những đau thương mất mát. Đường đi bị sạt lở, ngổn ngang đá lở, bùn đất. Các chiến sĩ, với những chiếc ba lô nặng trĩu và đôi dép rọ đã cũ, chầm chậm tiến về phía trước, từng bước một.

Hơn một trăm chiến sĩ khác lại chọn con đường bộ, men theo suối Làng Nủ, nơi được cho là có thể tìm thấy nhiều thi thể hơn. Con suối, vốn là một dòng nước trong lành, giờ đây đã trở thành một dòng bùn đục ngầu, cuốn trôi đi tất cả những gì nó gặp phải. Trung tá Hoàng, chỉ huy mũi tìm kiếm này, đã đưa ra quyết định táo bạo: tìm ngược dòng suối để tìm kiếm các nạn nhân.

Ngôi làng vốn yên bình giờ đây chỉ còn lại những đống đổ nát, những vũng bùn lầy và tiếng khóc thương đau. Hiện trường sạt lở kéo dài 1,3 km, rộng 24 hecta, 1,5 triệu m3 vật chất tạo thành dòng sông bùn quánh đặc. Địa phương khi ấy thông báo khoảng 70 người mất tích.

Dọc những dải bùn không lường được nông sâu, hơn 650 người từ bộ đội, công an, dân quân tự vệ với gậy, thuốn chọc xuống lớp bùn quánh nhão tìm người mất tích. Mùi đất ẩm, mùi xác động vật hòa quyện vào nhau, tạo thành một không khí nặng nề bao trùm lên cả khu vực. Các chiến sĩ, với những chiếc áo phao sũng nước, những đôi tay lấm lem bùn đất, kiên trì tìm kiếm từng góc khuất. Những đôi găng tay cao su rách bươm qua vài lượt trở lật đồ, mảng tôn, kính vỡ cứa đứt chân tay.

Có những chiều muộn vừa xong việc, cởi được ủng ra dốc nước bên trong, Trung tá Hoàng lại nhận được tin có thi thể ngoài cửa sông. Thế là lại lật đật cắt cử chiến sĩ ra đưa về. Đêm tối, đường trơn, bộ đội ngã dúi dụi. Miệng tràn đầy mùi ngai ngái không biết là bùn, là mồ hôi hay máu.

Dưới cái nắng gay gắt, các chiến sĩ phải đối mặt với nhiều khó khăn: đói khát, mệt mỏi, nguy hiểm rình rập. Nhưng họ vẫn không nản lòng, vẫn tiếp tục công việc của mình. Họ biết rằng, mỗi phút giây trôi qua, hy vọng tìm thấy người sống sót lại càng mong manh. “Buồn nhất là nhìn thấy rõ sự thất vọng, nước mắt của bà con. Phần anh em không tiếc công, miễn là tìm được người”, trung tá Hoàng nói.

 
Chiến sĩ Sư đoàn 316 chăm sóc chú chó ở Làng Nủ khi chủ nhà gặp nạn, chỉ còn con gái đang điều trị ở Lào Cai. Ảnh: Hoàng Dương
Chiến sĩ Sư đoàn 316 chăm sóc chú chó ở Làng Nủ khi chủ nhà gặp nạn, chỉ còn con gái đang điều trị ở Lào Cai. Ảnh: Hoàng Dương

Câu chuyện của những người lính không thiếu những hoàn cảnh mất mát, thương tâm. Trong đó, các chiến sĩ không quên được hình ảnh ông Hoàng Văn Thới. Người đàn ông đã mất vợ cùng 3 đứa con thơ, vẫn ngày đêm miệt mài tìm kiếm đứa con trai út một tuổi mất tích. Dù các chiến sĩ hết lời khuyên nhủ, ông vẫn kiên quyết ở lại, cùng họ lội bùn, tìm kiếm từng góc khuất. Sau 12 ngày đêm không ngừng nghỉ, phép màu đã đến, ông đã tìm thấy con trai mình.

Cũng có những gia đình chỉ còn lại một người nằm cô đơn trong viện. Có cả chú chó trung thành, vẫn ngày ngày theo chân các chiến sĩ, như một người bạn đồng hành, như một lời nhắc nhở về sự sống còn sót lại trong những ngôi nhà tan hoang. Những hình ảnh ấy, những câu chuyện ấy đã chạm đến trái tim của mỗi người lính, khiến họ càng thêm quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ của mình.

Mưa rừng không ngừng đổ xuống, nhưng tình người lại càng thêm ấm áp. Những đêm đầu tiên tại Làng Nủ, các chiến sĩ tự tay luộc lại những chiếc giò, gói bánh chưng đã nguội để mang đến từng nhà dân. Họ muốn chia sẻ những gì mình có với những người đang gặp khó khăn. Ban đầu, nhiều người dân từ chối vì nghĩ mình không bị ảnh hưởng nhiều, nhưng trước tấm lòng của các chiến sĩ, họ đã không thể từ chối. Để đảm bảo công bằng, ban chỉ huy Sư đoàn 316 đã lập danh sách chi tiết, phân chia đều lương thực cho từng hộ dân.

Do điều kiện thời tiết xấu và địa hình sạt lở, các chiến sĩ phải thường xuyên rút khỏi khu vực tìm kiếm sau 17h để đảm bảo an toàn. Họ tạm trú tại trụ sở UBND và các trường học. Tuy nhiên, để thuận tiện cho công việc tìm kiếm và hỗ trợ người dân, ban chỉ huy quyết định cho các chiến sĩ vào ở nhờ nhà dân. Người dân Làng Nủ đã mở rộng lòng mình, chia sẻ nhà cửa, thức ăn với các chiến sĩ.

Mỗi ngày, các chiến sĩ lại thức dậy từ 4h30, chuẩn bị cho một ngày làm việc đầy vất vả. Họ phải đối mặt với mưa gió, bùn đất, nhưng không ai than vãn. Đêm đến, họ lại trở về những ngôi nhà sàn đơn sơ, cùng nhau chia sẻ những câu chuyện, những khó khăn. Những vọng gác được dựng lên, luôn có những đôi mắt thức trắng đêm nhìn về núi Voi, sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống.

 

Bữa cơm trưa dưới nhà sàn người dân Làng Nủ của bộ đội Sư đoàn 316 để buổi chiều tiếp tục tìm người. Ảnh: Ngọc Thành
Bữa cơm trưa dưới nhà sàn người dân Làng Nủ của bộ đội Sư đoàn 316 để buổi chiều tiếp tục tìm người. Ảnh: Ngọc Thành

Những chiếc bếp lửa được dựng lên giữa khoảng không gian rộng lớn của Làng Nủ. Anh nuôi không dám làm phiền nhà dân vì phải nấu cả trăm suất cơm mỗi ngày. Có đoàn từ thiện vào làng, ngỏ ý muốn “góp bữa ăn cho anh em lấy sức giúp đồng bào”, nhưng các chiến sĩ từ chối, vì Đảng và nhà nước đã cấp phát đủ rồi, phần cứu trợ xin nhường lại cho bà con.

Có hôm Trung tá Hoàng thấy bữa cơm có thêm rau xanh, măng rừng. Hỏi ra mới biết do người dân xách đến, hậu cần không dám nhận nhưng bà con cứ dúi vào tay.

Sau 2 tuần, lực lượng cứu hộ đã tìm kiếm thêm được 40 người mất tích, riêng Sư đoàn 316 đã tìm được 22 người. Những ngày cuối cùng, bộ đội cắt cử một phần quân số sang hỗ trợ bà con dọn dẹp, dựng nhà.

Ngày chia tay, cả làng Làng Nủ như chìm trong không khí buồn bã. Người dân đứng hai bên đường, tiễn chân những người lính với những giọt nước mắt lăn dài trên má. Họ mang theo trong lòng sự biết ơn sâu sắc đối với những người đã giúp đỡ họ trong những ngày khó khăn nhất.

“Cán bộ chiến sĩ Sư đoàn 316 đã làm hết sức, đáng tiếc vẫn còn bà con nằm lại chưa thể về với gia đình”, thượng tá Nguyễn Trí Thanh, Phó chủ nhiệm chính trị Sư đoàn 316, chia sẻ. Ông cùng đội ngũ chiến sĩ đều cảm động trước tình cảm chân thành của bà con.

Lá cờ của Làng Nủ, một món quà giản dị nhưng chứa đựng biết bao tình cảm, đã được mang về Sư đoàn 316. Nó như một kỷ niệm đẹp về những ngày tháng khó quên, về tình đoàn kết giữa quân đội và nhân dân. Khi nhìn thấy lá cờ ấy, mỗi người lính đều nhớ về Làng Nủ, nhớ về những con người nơi đây, đồng thời càng thêm trân trọng người thân và cuộc sống những ngày “bình thường”.