Cảnh báo người cao tuổi trước những cạm bẫy lừa đảo trực tuyến

Các chiêu trò lừa đảo qua mạng và điện thoại ngày càng tinh vi khiến nhiều người dù đã được cảnh báo vẫn dễ dàng mắc bẫy. Đặc biệt, người trung niên và cao tuổi do hạn chế về kỹ năng công nghệ và thiếu thông tin, trở thành nhóm đối tượng dễ bị lợi dụng nhất.

Bà T.K.L (60 tuổi, Hải Phòng) suýt bị lừa mất tiền khi mua áo dài qua livestream. Sau khi đặt hàng, bà nhận được cuộc gọi từ một người tự xưng là nhân viên cửa hàng, đọc chính xác thông tin đơn hàng và yêu cầu bà cung cấp mã xác nhận để hoàn tất giao dịch.

“Vì mắt tôi kém, tôi nhờ con gái mở tin nhắn và đọc giúp. Trong tin nhắn có ghi rõ “đừng cho ai biết mã này”. Con gái tôi nghi ngờ đây là dấu hiệu lừa đảo, nên đã gọi điện cho shop và được thông báo rằng họ không sử dụng số điện thoại đó. Con gái tôi cảnh báo rằng nếu tôi đọc mã, đối tượng có thể chiếm quyền truy cập vào điện thoại. Lúc đó tôi mới nhận ra mình đã quá tin người và suýt chút nữa bị lừa mất tiền oan”, Bà L chia sẻ.

Tương tự, bà V.T.M, 68 tuổi, ở Hưng Yên cũng gặp trường hợp như trên. Bà chia sẻ: “Tôi bị bệnh xương khớp lâu năm và tình trạng sức khỏe ngày càng trở nặng. Một ngày, tôi thấy quảng cáo sản phẩm trị bệnh xương khớp trên Facebook và có nhiều người khen ngợi, tôi quyết định nhắn tin qua Messenger để hỏi thêm.
Sau đó, nhân viên bán hàng yêu cầu tôi cung cấp số điện thoại để tư vấn và kết bạn qua Zalo. Họ giới thiệu cho tôi một liệu trình điều trị, nói rằng sẽ giúp tôi cải thiện tình trạng bệnh. Vài tuần sau, tôi nhận được cuộc gọi từ nhân viên bán hàng hỏi thăm xem tôi đã sử dụng đúng liệu trình chưa, khiến tôi cảm thấy yên tâm. 

Tuy nhiên, khi con trai về thăm và nghe tôi kể lại, anh nhận ra đây là chiêu trò lừa đảo. Anh giải thích rằng có rất nhiều sản phẩm chữa bệnh giả, được quảng cáo là có thể chữa bách bệnh, nhưng thực tế không hiệu quả. Nhiều người lớn tuổi vì tin tưởng vào quảng cáo mà đã chi tiền mua những sản phẩm không có tác dụng”.

Bên cạnh các thủ đoạn lừa đảo đã đề cập, người cao tuổi còn là đối tượng dễ bị lừa bởi những chiêu trò khác. Ví dụ, một số đối tượng giả danh công an, kiểm sát viên hay cán bộ tòa án gọi điện đến thông báo họ có liên quan đến một vụ án và yêu cầu chuyển tiền để giải quyết. Một chiêu lừa đảo khác là giả danh người thân bị tai nạn hoặc gặp sự cố khẩn cấp, yêu cầu chuyển tiền ngay lập tức.

Lừa đảo không chỉ xuất hiện dưới hình thức mua “combo du lịch” giá rẻ, thông báo trúng thưởng từ các cửa hàng hoặc trung tâm thương mại mạo danh hay mời chào tặng quà, khám sức khỏe miễn phí. Các đối tượng lừa đảo hiện nay còn tận dụng công nghệ AI để tạo ra các nội dung giả mạo tinh vi, bao gồm thông tin, hình ảnh và video nhằm lừa đảo người cao tuổi. Đặc biệt, các đối tượng lừa đảo nhắm vào thế hệ “baby boomer” – những người trên 60 tuổi, do họ thường có ít kỹ năng sử dụng công nghệ và dễ trở thành mục tiêu. Sau nhiều năm tích lũy, tài chính của họ có thể bị chiếm đoạt một cách tinh vi thông qua các chiêu trò lừa đảo trên mạng xã hội.

Các chuyên gia cảnh báo rằng người cao tuổi cần nâng cao nhận thức về việc kiểm tra thông tin và trang bị cho mình những kỹ năng số cơ bản. Người cao tuổi có thể nhận ra thông tin giả mạo qua những chi tiết bất thường, văn bản không rõ ràng hoặc câu chuyện quá hoàn hảo nhưng thiếu nguồn gốc xác thực. 

Để bảo vệ người cao tuổi tốt nhất, gia đình, đặc biệt là con cháu cần chủ động hướng dẫn và cảnh báo về các chiêu trò lừa đảo. Công an khuyến nghị các gia đình nên dành thời gian trò chuyện, giúp người lớn tuổi nhận diện các phương thức lừa đảo và hướng dẫn họ sử dụng công nghệ, mạng xã hội một cách an toàn. Đặc biệt, cần thận trọng khi sử dụng ứng dụng ngân hàng hoặc liên kết tài khoản để tránh bị kẻ gian lợi dụng. Nếu phát hiện dấu hiệu lừa đảo qua cuộc gọi hoặc tin nhắn, người cao tuổi nên nhanh chóng thông báo cho con cháu và trình báo cơ quan công an để kịp thời xử lý.