Đại diện Viện Kiểm sát Nhân dân Hà Nội tại tòa. Ảnh: D.L
Tại phiên tòa xét xử vụ cháy chung cư mini Khương Hạ khiến 56 người thiệt mạng, bị cáo Nghiêm Quang Minh khai rằng cư dân đã được thông báo về phần xây dựng trái phép và phải “tự chịu trách nhiệm” về công tác phòng cháy chữa cháy. Tuy nhiên, nhiều cư dân khẳng định chủ đầu tư không thực hiện cam kết về an toàn cháy nổ, trong khi các cơ quan chức năng cũng bị truy tố vì thiếu trách nhiệm trong quản lý.
Ngày 10/3, tại Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội, bị cáo Nghiêm Quang Minh, chủ chung cư mini ở Khương Hạ, quận Thanh Xuân đã giải trình về trách nhiệm của mình trong vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng, khiến 56 người tử vong và 44 người bị thương.
Đáng chú ý, theo cáo trạng, ông Minh đã tự ý xây dựng công trình vượt phép, nâng từ 6 tầng 1 tum lên thành 9 tầng, không tuân thủ các quy định về phòng cháy chữa cháy.
Trong phiên xét xử ngày 10/3, bị cáo Nghiêm Quang Minh, chủ sở hữu chung cư mini tại số 37 Khương Hạ khai rằng khi bàn giao các căn hộ, biên bản có ghi rõ nội dung: “Cư dân tự chịu trách nhiệm về phòng cháy chữa cháy”. Ông Minh cũng cho biết đã thông báo cho cư dân về việc các căn hộ từ tầng 7 trở lên được xây dựng vượt phép và họ phải tự chịu trách nhiệm nếu xảy ra sự cố.
Bị cáo trình bày rằng trong hợp đồng chuyển nhượng, các cư dân đã cam kết biết rõ căn hộ được xây dựng ngoài diện tích được cấp phép và đồng ý chịu trách nhiệm nếu bị cơ quan chức năng yêu cầu tháo dỡ. Ngoài ra, ông Minh khai đã chủ động mua sắm thiết bị phòng cháy chữa cháy và bàn giao cho cư dân để tự bảo dưỡng, sử dụng.
Tuy nhiên, về tình tiết trong quá trình vận hành tòa nhà, cư dân nhiều lần phản ánh về vấn đề an toàn phòng cháy chữa cháy, bị cáo Minh khẳng định không nhận được bất kỳ văn bản nào từ chính quyền hoặc cư dân yêu cầu đình chỉ hoặc khắc phục các vi phạm liên quan đến phòng cháy chữa cháy.
Tại phiên tòa, đại diện Viện Kiểm sát (VKS) nhận định rằng nếu cư dân và các cơ quan chức năng có sự phối hợp chặt chẽ hơn, thiệt hại trong vụ cháy có thể đã không nghiêm trọng đến mức này.
Chị Tạ Hương Giang, một cư dân chung cư cho biết, khi mua nhà, bị cáo Nghiêm Quang Minh cam kết sẽ bàn giao đầy đủ giấy tờ và trang bị hệ thống phòng cháy chữa cháy. Tuy nhiên, khi cư dân yêu cầu hoàn thiện các hạng mục này, bị cáo không thực hiện, thậm chí còn có hành vi đe dọa. Trước đó, cư dân đã nhiều lần gửi đơn kêu cứu lên chính quyền địa phương nhưng không nhận được sự giải quyết thỏa đáng. Khi vụ cháy xảy ra, họ bày tỏ sự bất mãn trước sự thiếu trách nhiệm của ban quản lý tòa nhà cũng như các cơ quan chức năng.
Theo hồ sơ vụ án, sau khi bị cáo Minh hết thời gian một năm vận hành tòa nhà, cư dân đã bầu ra ban đại diện chung cư. Tuy nhiên, một số thành viên trong ban quản lý không đủ năng lực và trách nhiệm để giải quyết các vấn đề an toàn của tòa nhà.
Về trách nhiệm bồi thường, VKS cho biết tổng số tiền bồi thường cho 84 bị hại có yêu cầu lên tới hơn 25 tỷ đồng, bao gồm chi phí mai táng, tổn thất tinh thần, mất thu nhập và chi phí điều trị. Tuy nhiên, nhiều bị hại cho rằng mức bồi thường này chưa phản ánh đầy đủ tổn thất và nỗi đau mà họ phải gánh chịu.
Phiên tòa cũng tập trung làm rõ trách nhiệm của các cán bộ phường, quận qua các thời kỳ liên quan đến vụ việc. Bảy cán bộ, bao gồm cựu lãnh đạo Thanh tra Xây dựng quận Thanh Xuân, các cán bộ UBND phường, công an phường và phòng cháy chữa cháy quận Thanh Xuân, đã bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Cả bị cáo Minh và các bị hại đều mong muốn tòa tiếp tục điều tra, làm rõ trách nhiệm của các cá nhân và cơ quan liên quan nhằm ngăn chặn những vụ việc thương tâm tương tự trong tương lai.
Phiên tòa dự kiến tiếp tục vào ngày làm việc thứ hai.