Giải quyết “điểm nghẽn” về hoàn thuế GTGT: Cần hành động khẩn cấp để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp
Ngày 9/10, tại phiên thảo luận thứ hai của Diễn đàn Kinh doanh và Pháp luật năm 2024, các chuyên gia, đại biểu đã đưa ra nhiều ý kiến sâu sắc về những khó khăn trong quy trình hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT), một vấn đề đang thu hút sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp và hiệp hội trong bối cảnh hiện nay. Ông Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng của BIDV kiêm Giám đốc Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV, đã điều hành phiên thảo luận với sự tham gia của các diễn giả nổi bật như Hoàng Văn Cường, Đại biểu Quốc hội khóa XV; Mai Xuân Thành, Tổng Cục trưởng Tổng Cục Thuế, Bộ Tài chính; Nguyễn Quỳnh Anh, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam; và nhiều chuyên gia khác.
Những vướng mắc trong hoàn thuế GTGT
Kể từ khi Luật Thuế GTGT ra đời, vấn đề hoàn thuế đã được nhiều lần điều chỉnh, nhưng vẫn còn tồn tại nhiều vướng mắc chưa được giải quyết triệt để. Nếu không có biện pháp kịp thời, những khó khăn này có thể trở thành “điểm nghẽn” cản trở sự phát triển của doanh nghiệp, đồng thời ảnh hưởng đến tính ổn định và công bằng trong môi trường đầu tư.
Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hiệp hội Tư vấn Thuế Việt Nam, đã nêu ra hai ví dụ cụ thể từ doanh nghiệp sản xuất gỗ và cơ sở kinh doanh sắn. Theo bà, quy trình hoàn thuế GTGT hiện đang gặp nhiều khó khăn, không chỉ cho doanh nghiệp mà cả cho cơ quan thuế. Để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc hoàn thuế, bà đề xuất cần “cắt khúc” quy trình kinh doanh để xác định rõ trách nhiệm của từng cơ quan nhà nước trong từng khâu. Ngoài ra, cần có cơ chế bảo vệ cho cán bộ thuế trong các trường hợp kiểm tra phát hiện sai sót không phải do doanh nghiệp hoặc cán bộ thuế gây ra.
Giải pháp từ các chuyên gia
Ông Nguyễn Văn Phụng, Uỷ viên BCH Trung ương Hiệp hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam, Nguyên Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp lớn, cũng đồng tình với bà Cúc và cho rằng hoàn thuế GTGT là một vấn đề “nóng”. Việc hoàn trả tiền thuế doanh nghiệp đã nộp từ nguồn ngân sách nhà nước đang gặp nhiều khó khăn. Ông nhấn mạnh rằng, trong khi việc tra soát nhiều vòng từ ngành thuế nhằm bảo vệ ngân sách, điều này lại gây khó khăn cho các doanh nghiệp kinh doanh đúng pháp luật. Để hài hòa lợi ích giữa nhà nước và doanh nghiệp, ông Phụng kiến nghị cần có chỉ đạo thống nhất từ các bộ, ngành, địa phương trong việc giải quyết vi phạm thuế. Cụ thể, sự vi phạm ở khâu nào sẽ được giải quyết tại khâu đó, không nên dồn trách nhiệm cho cơ quan thuế hay công chức thuế.
Ông Phụng cũng nhấn mạnh rằng cần quy định rõ trách nhiệm của công chức thuế trong Luật Thuế GTGT và Luật Quản lý thuế. Theo ông, công chức thuế chỉ cần chịu trách nhiệm rà soát hồ sơ theo quy định của pháp luật, không nên bị áp lực phải đảm bảo mọi quyết định đều tuyệt đối an toàn cho ngân sách nhà nước.
Cần giới hạn trách nhiệm cho cán bộ thuế
Bà Nguyễn Quỳnh Anh, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam, đã nêu ra một vấn đề quan trọng khác: hiện nay, pháp luật thuế, đặc biệt là Luật quản lý thuế, không xác định rõ giới hạn trách nhiệm của cán bộ thuế. Do đó, cán bộ thuế thường phải chịu áp lực lớn khi đưa ra quyết định xử lý các vấn đề thuế, với tâm lý phải đảm bảo rằng quyết định của mình không gây thất thoát ngân sách.
Bà Quỳnh Anh kiến nghị các cơ quan lập pháp nghiên cứu bổ sung điều khoản vào Luật Thuế GTGT và Luật Quản lý thuế nhằm giới hạn trách nhiệm của cán bộ thuế. Cụ thể, công chức thuế chỉ nên chịu trách nhiệm về việc giải quyết hồ sơ thuế và hoàn thuế theo đúng chức trách, nhiệm vụ và tuân thủ quy định của pháp luật. Việc này sẽ giúp giảm bớt áp lực cho cán bộ thuế, từ đó tạo ra môi trường chính sách ổn định và linh hoạt hơn cho cả người nộp thuế và cơ quan thuế.
Đề xuất cải cách từ Tổng Cục Thuế
Ông Mai Xuân Thành, Tổng Cục trưởng Tổng Cục Thuế, cũng khẳng định rằng vấn đề hoàn thuế GTGT đang trở thành một “điểm nóng” cần được giải quyết. Trong quá trình xây dựng Luật Thuế GTGT sửa đổi, dự kiến thông qua vào Kỳ họp thứ 8 Quốc hội XV, ông Thành đã báo cáo Bộ Tài chính đề xuất bổ sung quy định về trách nhiệm của công chức thuế trong việc hoàn thuế. Theo đề xuất này, công chức thuế sẽ chịu trách nhiệm hoàn thuế theo đúng chức trách, nhiệm vụ, và tuân thủ các quy định của pháp luật về thuế GTGT và quản lý thuế, trong phạm vi hồ sơ và tài liệu do người nộp thuế cung cấp, cũng như văn bản thông tin từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan đến việc giải quyết hồ sơ hoàn thuế.
Từ những ý kiến và đề xuất được đưa ra tại phiên thảo luận, có thể thấy rằng việc giải quyết các vấn đề liên quan đến hoàn thuế GTGT không chỉ là trách nhiệm của cơ quan thuế mà còn là nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống pháp luật và các cơ quan quản lý nhà nước. Để tạo ra một môi trường kinh doanh ổn định và thuận lợi cho doanh nghiệp, cần có những sửa đổi kịp thời và hiệu quả trong chính sách hoàn thuế GTGT.
Chỉ khi những vướng mắc này được giải quyết triệt để, mới có thể khuyến khích đầu tư, nâng cao sức cạnh tranh cho doanh nghiệp, và đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế quốc gia.
Tin mới nhất
Văn hoá và Pháp luật - Cơ quan ngôn luận của Viện Nghiên Cứu Thông Tin – Chính Sách Văn Hóa Và Pháp Luật Việt Nam.
Tổng phụ trách: TS danh dự Bùi Hải Dính
Chủ tịch Hội Đồng Cố Vấn Viện: PGS, TS Nguyễn Thế Kỷ – nguyên là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XII, hiện là Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương
Cố vấn nội dung: Dương Văn Khá – Nguyên Chánh văn phòng Ban Tôn giáo Chính phủ
Chánh văn phòng: Nguyễn Lan Phương
Ban biên tập: Nguyễn Thị Ngọc Bích
Links nhanh
Liên hệ hợp tác
Địa chỉ: Số 164, Phố Hồng Mai, phường Quỳnh Lôi, quận Hai Bà Trưng, Thành phố Hà Nội
Hotline: 0919458681
Email: tapchi@vanhoaphapluat.vn
Tìm đường
©2024 Bản quyền thuộc Viện Nghiên Cứu Thông Tin – Chính Sách Văn Hóa Và Pháp Luật Việt Nam.