Quốc hội thảo luận quy định chặt chẽ việc bán thuốc qua thương mại điện tử

Tại phiên họp Quốc hội ngày 20/10/2024, các đại biểu đã tiến hành thảo luận về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược, trong đó tập trung vào vấn đề bán thuốc theo phương thức thương mại điện tử. Nhiều ý kiến cho rằng cần phải có quy định cụ thể, rõ ràng nhằm đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng và kiểm soát chất lượng thuốc được bán trực tuyến.

Toàn cảnh phiên họp. (Ảnh trong bài: TTXVN)
Toàn cảnh phiên họp. (Ảnh trong bài: TTXVN)

Cần quy định chặt chẽ về bán thuốc trực tuyến

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội, bà Nguyễn Thúy Anh, đã trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Luật Dược sửa đổi. Bà cho biết, trong lĩnh vực kinh doanh thuốc và nguyên liệu làm thuốc qua thương mại điện tử, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo điều chỉnh dự thảo theo hướng bổ sung các hành vi bị nghiêm cấm, đồng thời quy định cụ thể loại thuốc và phương tiện điện tử được phép kinh doanh theo hình thức này. Bên cạnh đó, trách nhiệm của các cơ sở kinh doanh dược phẩm qua thương mại điện tử cũng được làm rõ.

Trong phiên thảo luận, đại biểu Trần Thị Nhị Hà (đoàn TP Hà Nội) bày tỏ lo ngại về quy định trong dự thảo, theo đó thuốc không kê đơn có thể được bán lẻ qua thương mại điện tử, trong khi thuốc kê đơn và nguyên liệu làm thuốc lại có thể được bán buôn qua kênh này. Bà cho rằng điều này có thể dẫn đến tình trạng thuốc kê đơn bị bán lẻ trên các sàn thương mại điện tử một cách không kiểm soát. Do đó, đại biểu Nhị Hà đề nghị chỉ nên cho phép bán thuốc không kê đơn qua hình thức này để tránh việc mua bán trái phép thuốc kê đơn.

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà (Đoàn TP Hà Nội)
Đại biểu Trần Thị Nhị Hà (Đoàn TP Hà Nội)

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn Bà Rịa – Vũng Tàu) cũng cho rằng cần có quy định chặt chẽ hơn về trách nhiệm của các sàn giao dịch thương mại điện tử trong việc kiểm soát nguồn gốc và chất lượng thuốc được bán. Ông cảnh báo việc thiếu giám sát có thể dẫn đến tình trạng bán thuốc giả, thuốc kém chất lượng, gây nguy hại cho sức khỏe người tiêu dùng.

Ủng hộ bán thuốc online nhưng cần kiểm soát chặt chẽ

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (đoàn Bình Định) ủng hộ việc bán thuốc qua thương mại điện tử nhưng nhấn mạnh rằng việc này cần được kiểm soát chặt chẽ. Ông cho rằng không thể cấm hoàn toàn việc bán thuốc online, vì trên thực tế hoạt động này đã diễn ra. Thay vào đó, cần có quy định cụ thể, như chỉ cho phép các nhà thuốc trực tuyến bán thuốc đã được cấp phép lưu hành tại Việt Nam. Đồng thời, thuốc kê đơn có thể được bán qua thương mại điện tử nhưng phải thông qua hệ thống đơn thuốc điện tử và bệnh án điện tử do các cơ sở y tế cấp phát.

Ông Hiếu cũng đề xuất triển khai thử nghiệm việc bán thuốc qua thương mại điện tử tại các nhà thuốc của bệnh viện, nơi đã áp dụng bệnh án điện tử. Theo ông, việc này sẽ giúp người dân tiếp cận thuốc một cách thuận tiện và tránh tình trạng lộn xộn trong mua bán thuốc hiện nay. Ông cũng cảnh báo rằng nếu không có các quy định rõ ràng, rất nhiều người có thể vi phạm pháp luật khi Luật được thông qua.

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Đoàn Bình Định)
Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Đoàn Bình Định)

Tranh luận về chính sách ưu đãi đầu tư ngành dược

Ngoài vấn đề bán thuốc qua thương mại điện tử, các đại biểu Quốc hội còn thảo luận về chính sách ưu đãi và hỗ trợ đầu tư trong ngành dược. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đưa ra hai phương án để lấy ý kiến các đại biểu. Phương án 1 cho phép áp dụng ưu đãi đặc biệt cho các dự án đầu tư mới trong lĩnh vực dược với quy mô vốn từ 3.000 tỷ đồng trở lên, trong đó ít nhất 1.000 tỷ đồng phải được giải ngân trong vòng 3 năm. Phương án 2 dẫn chiếu theo Luật Đầu tư, quy định chỉ áp dụng ưu đãi cho các dự án có vốn đầu tư từ 30.000 tỷ đồng trở lên và giải ngân tối thiểu 10.000 tỷ đồng trong vòng 3 năm.

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành (đoàn Thái Nguyên) cho rằng cả hai phương án đều gặp khó khăn trong việc thực hiện. Ông nhận định rằng yêu cầu vốn đầu tư tối thiểu 1.000 tỷ đồng trong 3 năm là quá cao và không khả thi. Do đó, ông đề xuất nên hạ quy mô dự án xuống 1.000 tỷ đồng và yêu cầu giải ngân chỉ khoảng 300 tỷ đồng trong 3-4 năm đầu. Đồng tình với quan điểm này, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn TP Hà Nội) cũng cho rằng mức 1.000 tỷ đồng đã là khó khăn cho các doanh nghiệp.

Bộ trưởng Y tế: Cần có chính sách ưu đãi cụ thể

Phát biểu giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết nếu quy định mức vốn đầu tư tối thiểu là 30.000 tỷ đồng thì hầu như không có dự án nào đáp ứng được, bởi hiện nay dự án có quy mô lớn nhất cũng chỉ đạt khoảng 2.700 tỷ đồng. Bà Lan cho rằng mức 3.000 tỷ đồng cũng đã là một thách thức và đề nghị các đại biểu ủng hộ phương án này để tạo điều kiện cho ngành dược Việt Nam phát triển.

Đại biểu Thái Thị An Chung (Đoàn Nghệ An)
Đại biểu Thái Thị An Chung (Đoàn Nghệ An)

Phiên thảo luận cũng đề cập đến việc xử lý tội phạm mua bán người. Đại biểu Thái Thị An Chung (đoàn Nghệ An) tán thành việc dự thảo Luật Phòng, chống mua bán người đã bổ sung quy định nghiêm cấm hành vi mua bán bào thai. Điều này, theo bà, sẽ giúp bảo vệ tốt hơn quyền lợi của trẻ em và xử lý hiệu quả tội phạm mua bán người.