Vi phạm giao thông là một trong những vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn giao thông và trật tự đô thị. Việc hiểu rõ các hình thức xử lý, quy trình và mức phạt sẽ giúp người tham gia giao thông chủ động hơn trong việc tuân thủ luật lệ, tránh các rủi ro không đáng có. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin quan trọng về cách thức xử lý vi phạm giao thông và những lưu ý cần thiết để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông.

Xử lý vi phạm giao thông là gì?

Vi phạm giao thông là hành động không tuân thủ các quy định và luật lệ giao thông, gây nguy cơ mất an toàn cho người tham gia giao thông và gây tác động tiêu cực đến trật tự xã hội. Việc xử lý vi phạm giao thông không chỉ giúp bảo vệ an toàn cho cộng đồng mà còn góp phần nâng cao ý thức chấp hành luật giao thông của người dân.

Việc xử lý vi phạm giao thông đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì trật tự an toàn giao thông, giảm thiểu tai nạn và bảo vệ tính mạng, tài sản của người tham gia giao thông. Hơn nữa, các biện pháp xử lý nghiêm minh góp phần giáo dục cộng đồng về trách nhiệm khi tham gia giao thông.

Các hình thức xử lý vi phạm giao thông hiện nay

Trực tiếp 

Đây là hình thức xử lý khi lực lượng chức năng phát hiện hành vi vi phạm giao thông ngay tại chỗ. Người vi phạm sẽ bị xử phạt ngay lập tức bằng tiền hoặc các hình thức phạt khác như tước giấy phép lái xe, tạm giữ phương tiện hoặc yêu cầu tham gia các khóa học nâng cao về an toàn giao thông. Các hành vi vi phạm thường bị xử lý trực tiếp gồm: không đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy, vượt đèn đỏ, đi sai làn đường hoặc sử dụng điện thoại khi lái xe.

Khi bị xử lý trực tiếp, người vi phạm sẽ được lập biên bản vi phạm hành chính và có thể bị yêu cầu nộp phạt ngay tại chỗ. Trong một số trường hợp, nếu người vi phạm không chấp hành, phương tiện có thể bị tạm giữ cho đến khi hoàn tất thủ tục xử lý. Lực lượng chức năng có thể yêu cầu người vi phạm xuất trình giấy tờ tùy thân, giấy phép lái xe và giấy đăng ký phương tiện để kiểm tra làm căn cứ xử lý.

Phạt nguội

Phạt nguội là hình thức xử lý vi phạm giao thông thông qua hệ thống camera giám sát và các thiết bị điện tử được lắp đặt tại các tuyến đường, ngã ba, ngã tư hoặc các khu vực có mật độ giao thông cao. Các thiết bị này có khả năng ghi nhận lại các hành vi vi phạm như vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ, không đội mũ bảo hiểm, đi sai làn đường hoặc các vi phạm khác mà người vi phạm không bị lực lượng chức năng bắt quả tang ngay tại thời điểm xảy ra.

Hệ thống camera giám sát sẽ tự động ghi lại hình ảnh và thông tin liên quan đến phương tiện vi phạm bao gồm biển số xe, thời gian và địa điểm vi phạm. Sau đó, các thông tin này được chuyển đến cơ quan chức năng để xử lý. Người vi phạm sẽ nhận được thông báo về hành vi vi phạm của mình kèm theo mức phạt tương ứng và thông tin về việc nộp phạt. 

Tước giấy phép lái xe

Theo Khoản 1 Điều 58 Luật trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 thì điểm của giấy phép lái xe được dùng để quản lý việc chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ của người lái xe trên hệ thống cơ sở dữ liệu về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, bao gồm 12 điểm. Số điểm trừ mỗi lần vi phạm tùy thuộc tính chất, mức độ của hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ.

Được áp dụng khi người vi phạm giao thông có hành vi nghiêm trọng hoặc tái phạm nhiều lần. Việc tước giấy phép lái xe có thể áp dụng trong một thời gian nhất định hoặc vĩnh viễn tùy vào mức độ vi phạm.

Quy trình xử lý vi phạm giao thông

Phát hiện vi phạm

Lực lượng chức năng có thể phát hiện vi phạm giao thông thông qua việc tuần tra trực tiếp hoặc thông qua hệ thống giám sát bao gồm các camera giám sát giao thông và các thiết bị điện tử. Vi phạm có thể xảy ra khi người tham gia giao thông vi phạm các quy định như vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ, không đội mũ bảo hiểm hoặc các hành vi gây mất an toàn khác.

Lập biên bản vi phạm

Khi vi phạm được phát hiện, lực lượng chức năng sẽ tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính. Biên bản này sẽ ghi nhận đầy đủ các thông tin liên quan đến hành vi vi phạm, bao gồm: loại vi phạm, thời gian và địa điểm xảy ra, thông tin phương tiện (biển số xe) và các chứng cứ có liên quan. Biên bản có thể được lập trực tiếp tại chỗ nếu phát hiện hành vi vi phạm ngay hoặc thông qua các thiết bị ghi nhận vi phạm (phạt nguội).

Thông báo quyết định xử phạt

Sau khi xác minh hành vi vi phạm, cơ quan chức năng sẽ đưa ra quyết định xử phạt và thông báo cho người vi phạm. Việc thông báo có thể được thực hiện qua các hình thức như gửi giấy mời đến người vi phạm, thông báo qua các phương tiện truyền thông hoặc hệ thống trực tuyến. Thông báo sẽ nêu rõ mức phạt, hình thức xử lý và thời hạn phải thực hiện nghĩa vụ nộp phạt hoặc thực hiện các hình thức xử phạt khác.

Thực hiện xử phạt

Sau khi nhận được quyết định xử phạt, người vi phạm có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ theo yêu cầu. Nếu bị phạt tiền, người vi phạm phải nộp phạt trong thời gian quy định tại các điểm thu phí, ngân hàng hoặc qua các phương thức thanh toán trực tuyến. 

Trong trường hợp bị tạm giữ phương tiện, giấy phép lái xe hoặc các hình thức xử lý khác. Người vi phạm cần thực hiện đầy đủ yêu cầu theo quyết định của cơ quan chức năng. Việc chấp hành các quyết định xử lý là cần thiết để tránh các biện pháp pháp lý tiếp theo.

Mức xử phạt theo quy định mới nhất

Căn cứ theo điểm b khoản 9 và điểm b khoản 10, khoản 16 Điều 6 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định mức phạt vượt đèn đỏ ô tô 2025 như sau:

Vượt đèn đỏ (Không gây tai nạn giao thông): Bị phạt tiền từ 18.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng; Bị trừ điểm giấy phép lái xe 04 điểm.

Vượt đèn đỏ (Gây tai nạn giao thông): Bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 22.000.000 đồng; Bị trừ điểm giấy phép lái xe 10 điểm.

Căn cứ theo điểm c khoản 7, điểm b khoản 10, khoản 13 Điều 7 Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định mức phạt vượt đèn đỏ xe máy 2025 như sau:

Vượt đèn đỏ (Không gây tai nạn giao thông): Bị phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng; Bị trừ điểm giấy phép lái xe 04 điểm.

Vượt đèn đỏ (Gây tai nạn giao thông): Bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 14.000.000 đồng; Bị trừ điểm giấy phép lái xe 10 điểm.

Lưu ý quan trọng khi tham gia giao thông để tránh vi phạm

Tuân thủ các biển báo giao thông và tín hiệu đèn, làm theo chỉ dẫn và hiệu lệnh của đèn tín hiệu, biển báo, vạch kẻ đường để đảm bảo an toàn.

Giữ khoảng cách an toàn, tránh lái xe quá gần các phương tiện khác để có thời gian phản ứng kịp thời khi có tình huống bất ngờ.

Điều khiển phương tiện an toàn đảm bảo tay lái vững vàng và kiểm soát tốc độ, tránh gây nguy hiểm cho bản thân và người khác.

Kiểm tra phương tiện trước khi tham gia giao thông để đảm bảo xe luôn trong tình trạng tốt nhất, không có lỗi kỹ thuật gây mất an toàn.

Không sử dụng rượu bia khi lái xe tránh điều khiển phương tiện khi có chất kích thích để giảm thiểu nguy cơ tai nạn giao thông.