Báo động nguy cơ bệnh lý hậu môn trực tràng gia tăng ở người trẻ do lối sống thiếu khoa học

Với thói quen sinh hoạt không lành mạnh và lối sống chưa khoa học, nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, đang đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm về hậu môn trực tràng, trong đó có ung thư đại trực tràng. Đáng lo ngại, độ tuổi mắc bệnh đang ngày càng trẻ hóa.

Không ít trường hợp phẫu thuật ung thư đại trực tràng ở độ tuổi còn rất trẻ. (Nguồn: BV Bãi Cháy)
Không ít trường hợp phẫu thuật ung thư đại trực tràng ở độ tuổi còn rất trẻ. (Nguồn: BV Bãi Cháy)

Gia tăng số lượng bệnh nhân trẻ tuổi

Thời gian gần đây, các bệnh viện lớn như Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 và Bệnh viện K ghi nhận số lượng lớn bệnh nhân trẻ tuổi đến khám và điều trị các bệnh liên quan đến đại trực tràng. Đáng chú ý, đối tượng bệnh nhân chủ yếu trong độ tuổi từ 20-40, nhiều người xuất hiện các triệu chứng như đại tiện ra máu, đầy hơi, trướng bụng. Điều này phản ánh thực tế đáng lo ngại rằng căn bệnh từng chủ yếu gặp ở người lớn tuổi đang có xu hướng tấn công giới trẻ.

Tại khoa ngoại bụng 1 của Bệnh viện K, các bác sĩ đã phẫu thuật cho nhiều trường hợp ung thư đại trực tràng ở độ tuổi rất trẻ. Ung thư đại trực tràng hiện là một trong 10 loại ung thư phổ biến tại Việt Nam, với tỷ lệ tử vong đứng thứ 5 ở cả hai giới. Theo số liệu từ Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (Globocan), mỗi năm Việt Nam ghi nhận gần 17.000 ca mắc mới và hơn 8.400 trường hợp tử vong do căn bệnh này. Ung thư đại trực tràng hiện đã vượt qua ung thư dạ dày, trở thành loại ung thư phổ biến thứ 4 tại Việt Nam.

PGS.TS Lê Mạnh Cường, Phó Giám đốc Học viện Y học cổ truyền Việt Nam, Chủ tịch Hội Hậu môn trực tràng Việt Nam, cho biết, mô hình bệnh tật liên quan đến các bệnh lý hậu môn trực tràng đang thay đổi. Bệnh trĩ, từng chủ yếu gặp ở người trên 40 tuổi, nay đã gia tăng ở nhóm trẻ tuổi, thậm chí có trường hợp ở độ tuổi 15-20. Các bệnh lý khác như nứt kẽ hậu môn cũng đang ngày càng phổ biến ở thanh thiếu niên từ 16-17 tuổi, lứa tuổi trước đây rất hiếm mắc bệnh.

Lối sống thiếu khoa học – nguyên nhân chính

Theo các chuyên gia, sự gia tăng của bệnh lý hậu môn trực tràng, đặc biệt là ở giới trẻ, phần lớn liên quan đến lối sống và thói quen ăn uống không lành mạnh. PGS.TS Lê Mạnh Cường cho biết, hiện tượng trẻ hóa bệnh nhân trĩ và các bệnh hậu môn trực tràng khác có thể bắt nguồn từ việc căng thẳng (stress), thói quen sinh hoạt thiếu khoa học và chế độ ăn uống không cân đối.

Khảo sát từ Hội Hậu môn trực tràng Việt Nam cho thấy, tỷ lệ mắc trĩ chiếm khoảng 35-60% dân số, trong đó người trẻ dưới 18 tuổi chiếm 3-5%. Một thói quen phổ biến ở giới trẻ là dành quá nhiều thời gian khi đi vệ sinh, đồng thời sử dụng điện thoại hoặc đọc sách. Hành động này tạo áp lực lên tĩnh mạch vùng trực tràng, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh trĩ và các bệnh lý khác.

Không chỉ vậy, việc ngồi quá lâu và ít vận động cũng làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng. Các nghiên cứu chỉ ra rằng lối sống ít vận động, kết hợp với thói quen ăn uống không lành mạnh, đã góp phần gia tăng nguy cơ phát triển các bệnh hậu môn trực tràng, thậm chí có thể dẫn đến ung thư.

Ăn uống không lành mạnh – yếu tố nguy cơ lớn

Chế độ ăn uống không lành mạnh của giới trẻ là một nguyên nhân chính dẫn đến sự bùng phát các bệnh lý hậu môn trực tràng. Nhiều bạn trẻ có xu hướng tiêu thụ thực phẩm giàu chất béo, đường, đồ ăn nhanh, và ít rau củ quả. Theo các chuyên gia, chế độ ăn uống nhiều thịt, đồ ăn chế biến sẵn và ít chất xơ là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến ung thư đại trực tràng khởi phát sớm.

Thói quen ăn uống không lành mạnh này ngày càng trở nên phổ biến do lối sống bận rộn, nhiều người trẻ thường chọn ăn ngoài tại các hàng quán với thực phẩm chế biến sẵn. Những loại thực phẩm này không chỉ thiếu dinh dưỡng cân đối mà còn chứa nhiều chất độc hại có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

Không chỉ vậy, thói quen ăn uống không điều độ, như bỏ bữa hoặc ăn uống thất thường, cũng làm tổn hại hệ tiêu hóa và trực tràng. Mặc dù tác động của thói quen này không biểu hiện ngay lập tức, nhưng theo thời gian, sức khỏe tiêu hóa sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Cảnh báo và giải pháp

Các chuyên gia y tế khuyến cáo giới trẻ cần thay đổi lối sống và thói quen ăn uống để bảo vệ sức khỏe. Chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây, ít chất béo và chế biến sẵn cần được khuyến khích. Bên cạnh đó, việc tập luyện thể dục thể thao đều đặn và tránh căng thẳng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa các bệnh lý hậu môn trực tràng.

Việc nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của sức khỏe hệ tiêu hóa cần được phổ biến rộng rãi, đặc biệt là trong giới trẻ. Điều này không chỉ giúp ngăn ngừa bệnh tật mà còn góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống.