Khoảng hai tuần trước ngày nhập viện, chị Y. bắt đầu có những biểu hiện rối loạn tâm thần, thường xuyên nói nhảm. Người nhà đưa chị đến bệnh viện và được chẩn đoán điều trị tâm thần ngoại trú. Tuy nhiên, sau 6 ngày, bệnh nhân xuất hiện các cơn co giật ở vùng tay và mặt, mỗi cơn kéo dài khoảng 30 giây, tần suất vài phút đến vài tiếng một lần.

Trước tình trạng này, chị Y. được đưa vào cấp cứu tại bệnh viện. Sau 3 ngày điều trị, tình trạng không cải thiện, ý thức ngày càng chậm, cơn co giật vẫn tái diễn. Bệnh nhân được chuyển lên Bệnh viện Đa khoa TP. Đà Nẵng và tại đây, các bác sĩ chẩn đoán chị Y. mắc viêm não.

Kết quả chụp cộng hưởng từ sọ não cho thấy có tổn thương, và bệnh nhân được điều trị theo phác đồ viêm não virus. Tuy nhiên, sau 3 ngày điều trị, tình trạng bệnh vẫn không cải thiện. Chị Y. sau đó được chuyển tuyến ra Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (Hà Nội).

Khi nhập viện tại Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, bệnh nhân trong tình trạng rối loạn tâm thần nặng, kích thích, la hét, không trả lời khi được gọi hỏi, và các cơn co giật xảy ra liên tục, đặc biệt ở vùng mặt, tay và nửa người bên phải.

Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Thanh Bằng, Khoa Cấp cứu, cho biết bệnh nhân được chỉ định theo dõi viêm não tự miễn ngay khi nhập viện. Các xét nghiệm tầm soát được thực hiện để loại trừ viêm não do virus và xác định căn nguyên tự miễn.

Bốn ngày sau, kết quả khẳng định chị Y. mắc viêm não tự miễn. Siêu âm ổ bụng phát hiện khối u buồng trứng kích thước 4×10 cm. Qua hội chẩn, các bác sĩ tiến hành phẫu thuật cắt bỏ khối u. Trong quá trình mổ, khối u thực tế lớn hơn dự kiến, với kích thước 20×20 cm. Đây chính là nguồn khởi phát bệnh viêm não tự miễn của bệnh nhân.

Sau phẫu thuật cắt bỏ khối u và điều trị lọc huyết tương, bệnh nhân đã giảm co giật, không còn kích thích la hét, ý thức có cải thiện nhưng chưa hồi phục hoàn toàn.

Bác sĩ Bằng cho biết, viêm não tự miễn là bệnh lý cấp tính hiếm gặp, xảy ra khi hệ miễn dịch tự sinh ra kháng thể chống lại thụ thể Glutamate trong não (NMDA-N methyl D aspartate). Bệnh thường xuất hiện ở nữ giới trẻ tuổi, với các biểu hiện ban đầu như rối loạn tâm thần, co giật.

Các triệu chứng ban đầu dễ nhầm lẫn với bệnh trầm cảm hoặc tự kỷ, đặc biệt khi người bệnh không sốt hoặc không có cơn co giật. Điều này khiến bệnh nhân dễ bị chẩn đoán muộn, làm tăng nguy cơ tổn thương não nghiêm trọng và di chứng nặng nề sau điều trị.

Di chứng của viêm não tự miễn có thể bao gồm ý thức không hồi phục hoàn toàn, co giật hoặc động kinh tái phát, thậm chí suy giảm một số chức năng vận động. Thời gian điều trị tiến triển tốt thường kéo dài từ 1 đến 2 tháng.

Một điểm đáng lưu ý là khối u buồng trứng có nguy cơ tái phát cao, dẫn đến một đợt viêm não tự miễn hoàn toàn mới. Do đó, bác sĩ Bằng khuyến cáo phụ nữ trẻ tuổi cần tầm soát định kỳ các bệnh lý như u buồng trứng, ung thư tử cung, và các ký sinh trùng để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Bệnh viêm não tự miễn dù hiếm gặp nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ đe dọa tính mạng và sức khỏe lâu dài của bệnh nhân. Trường hợp của chị Y. là lời nhắc nhở quan trọng về việc nâng cao nhận thức, cảnh giác với các triệu chứng bất thường và thực hiện khám sức khỏe định kỳ.