Việt Nam có đáng lo về vi rút Marburg và bệnh bí ẩn từ Afghanistan?

Trong bối cảnh Hàn Quốc và Thái Lan đang đưa ra các biện pháp kiểm soát dịch bệnh mới, Việt Nam cũng cần xem xét mức độ nguy cơ từ hai căn bệnh đang gây lo ngại là vi rút Marburg và bệnh bí ẩn từ Afghanistan.

Nhà chức trách Afghanistan báo cáo có ít nhất 500 người nhiễm căn bệnh bí ẩn - Ảnh: KabulNow
Nhà chức trách Afghanistan báo cáo có ít nhất 500 người nhiễm căn bệnh bí ẩn - Ảnh: KabulNow

Thái Lan cảnh báo bệnh bí ẩn từ Afghanistan

Mới đây, Bộ Y tế Thái Lan đã phát đi cảnh báo về một căn bệnh truyền nhiễm bí ẩn tại Afghanistan. Theo báo cáo từ nhà chức trách Afghanistan, đã có ít nhất 500 người bị nhiễm căn bệnh này tại thung lũng Kafshan, huyện Shinwari, tỉnh Parwan. Các triệu chứng của bệnh bao gồm suy nhược toàn thân, đau nhức chân tay dữ dội, tiêu chảy và sốt cao.

Mặc dù bệnh này đang gây lo ngại, nhưng thông tin chi tiết về căn bệnh vẫn còn rất hạn chế. Bộ Y tế Thái Lan đang tăng cường giám sát đối với những du khách đến từ Afghanistan để ngăn ngừa khả năng lây lan. Tuy nhiên, đến thời điểm này, chưa có nhiều thông tin thêm về tính chất nguy hiểm hoặc khả năng lan rộng của căn bệnh này.

Khả năng bệnh không diễn biến nghiêm trọng

PGS. Đỗ Văn Dũng, giảng viên cao cấp tại Khoa Y tế công cộng, Đại học Y Dược TP.HCM, nhận định rằng tình hình có thể không quá nghiêm trọng như lo ngại ban đầu. Theo ông, bệnh này có thể là một loại bệnh nhiễm trùng thông thường trong điều kiện y tế kém phát triển như Afghanistan.

Căn cứ vào báo cáo từ ngày 25-9, đến nay đã hơn 15 ngày trôi qua mà số ca mắc bệnh không tăng đáng kể. Nếu bệnh thực sự nguy hiểm, số ca mắc có thể đã bùng phát nhanh chóng và các cảnh báo lớn hơn có thể đã được đưa ra. Nhưng thực tế không có thêm nhiều thông tin cảnh báo cho thấy tình hình bệnh có thể không diễn tiến xấu.

Bên cạnh đó, Afghanistan hiện đối mặt với khó khăn kinh tế và hệ thống y tế yếu kém, do đó việc không xác định rõ nguyên nhân bệnh hoặc chẩn đoán chính xác ngay từ đầu cũng dễ hiểu. Tuy nhiên, theo ông Dũng, Việt Nam vẫn cần tiếp tục theo dõi diễn biến để có thể ứng phó kịp thời nếu tình hình thay đổi.

Đến nay, Bộ Y tế Việt Nam chưa đưa ra cảnh báo chính thức nào về căn bệnh bí ẩn từ Afghanistan mà Thái Lan đã cảnh báo.

Hàn Quốc tăng cường kiểm soát vi rút Marburg

Cùng thời điểm, Hàn Quốc đã bắt đầu tăng cường các biện pháp kiểm soát biên giới để phòng ngừa sự lây lan của vi rút Marburg. Ngày 10-10, Cơ quan Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hàn Quốc (KDCA) thông báo rằng họ đang xét nghiệm những người đến từ 5 quốc gia châu Phi, do vi rút Marburg bùng phát tại khu vực này.

Vi rút Marburg (MVD) là loại vi rút nguy hiểm gây ra tỷ lệ tử vong cao. Nó chủ yếu lây truyền từ loài dơi ăn quả sang người, và sau đó có thể lây từ người sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp với máu hoặc dịch tiết cơ thể của người nhiễm bệnh. Gần đây, dịch vi rút Marburg lần đầu tiên bùng phát ở Rwanda, quốc gia chưa từng ghi nhận bệnh này trước đây, làm 12 người thiệt mạng.

Việt Nam có nên lo lắng về vi rút Marburg?

Mặc dù vi rút Marburg có tỷ lệ tử vong cao và có khả năng lây lan, PGS. Đỗ Văn Dũng cho rằng nguy cơ đối với Việt Nam vẫn thấp. Theo ông, vi rút này chủ yếu lây truyền qua tiếp xúc gần hoặc dịch tiết cơ thể của người bệnh, do đó nguy cơ lây lan trong xã hội thông qua tiếp xúc thông thường là rất thấp.

Hơn nữa, Việt Nam không có đường bay trực tiếp đến các quốc gia châu Phi, điều này làm giảm đáng kể khả năng lây nhiễm vi rút Marburg vào nước ta. Các biện pháp phòng ngừa chủ yếu hiện đang được thực hiện ở các quốc gia có tuyến đường hàng không trực tiếp đến châu Phi như Hàn Quốc, Mỹ, và Canada.

Tuy nhiên, Bộ Y tế Việt Nam đã từng đưa ra cảnh báo về vi rút Marburg vào tháng 3-2023 khi loại vi rút này gây nhiều ca tử vong ở Trung Phi. Đến nay, vẫn chưa có cảnh báo mới nào được đưa ra, nhưng các cơ quan chức năng chắc chắn sẽ tiếp tục theo dõi và có biện pháp phòng ngừa cần thiết nếu tình hình thay đổi.

Trong bối cảnh thế giới ngày càng hội nhập và các dịch bệnh nguy hiểm có thể lây lan nhanh chóng qua đường du lịch quốc tế, việc theo dõi sát sao các diễn biến dịch bệnh trên toàn cầu là rất cần thiết. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, Việt Nam không cần quá lo lắng về hai căn bệnh đang gây chú ý là vi rút Marburg và bệnh bí ẩn từ Afghanistan.

Việc giám sát và theo dõi diễn biến là cần thiết, nhưng với tình hình hiện tại, khả năng bệnh lây lan đến Việt Nam vẫn rất thấp. Những biện pháp phòng ngừa và kiểm soát biên giới hiện tại đã và đang được thực hiện, cùng với sự cảnh giác cao độ từ các cơ quan y tế, Việt Nam có thể an tâm hơn trước những lo ngại này.