PGS.TS Nguyễn Hồng Thái. Ảnh: Internet
Trong cuộc trao đổi về Dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam cùng những tác động đến giao thông và kinh tế Việt Nam, phó giáo sư, tiến sĩ (PGS.TS) Nguyễn Hồng Thái, Phó Chủ tịch Hội vận tải đường sắt Việt Nam đã nhấn mạnh tầm quan trọng của dự án này.
Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Thái, nếu được triển khai, dự án sẽ trở thành một trong những trụ cột chính của hệ thống vận tải Bắc – Nam, đặc biệt là vận tải hành khách. Do đặc thù địa lý của Việt Nam là trải dài, trục chính Hà Nội – TP.HCM (hoặc có thể kéo dài đến Cần Thơ) sẽ đảm nhận khối lượng vận tải rất lớn, đáp ứng nhu cầu thực tiễn của người dân.
Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Thái, việc xây dựng đường sắt cao tốc sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển kinh tế của các vùng và liên vùng trên cả nước. Đặc biệt, các nhà ga dọc tuyến đường sắt sẽ trở thành điểm nhấn thúc đẩy sự phát triển của các ngành du lịch, đô thị hóa và làm gia tăng giá trị bất động sản tại các khu vực này. Từ đó kích thích sự tăng trưởng kinh tế của các địa phương.
Ngành đường sắt phát triển thì là cơ hội rất lớn cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi phát triển ngành đường sắt. Ví dụ công tác đào tạo, cung cấp các dịch vụ hỗ trợ ngành công nghiệp đường sắt.
Khi được hỏi về những lưu ý để tránh rủi ro về vốn, công nghệ, hiệu quả khai thác khi triển khai các dự án đường sắt lớn, PGS.TS Nguyễn Hồng Thái cho rằng, Việt Nam cần lựa chọn và sử dụng công nghệ của các nước phát triển, đồng thời tạo cơ chế, môi trường hấp dẫn để các tập đoàn, doanh nghiệp lớn của Việt Nam tham gia vào việc phát triển đường sắt trong các lĩnh vực như kết cấu hạ tầng, đầu máy toa xe… Điều này sẽ giúp Việt Nam tự chủ phần nào trong việc đầu tư, khai thác và nâng tầm vị thế của đất nước.
PGS.TS Nguyễn Hồng Thái cũng cho rằng, Việt Nam cần học hỏi kinh nghiệm từ các nước tiên tiến như Nhật Bản, Trung Quốc, Pháp… về mô hình quản lý và phát triển đường sắt. Tuy nhiên, đây là một bài toán khó, cần có sự kết hợp ý kiến của các nhà quản lý, nhà khoa học để đưa ra phương án phù hợp với điều kiện và mục tiêu của Việt Nam.
PGS.TS Nguyễn Hồng Thái bày tỏ kỳ vọng rằng: “Trong những năm gần đây bắt đầu có sự quan tâm nhất định từ cơ quan quản lý nhà nước về ngành đường sắt. Bởi lẽ, để phát huy khối lượng lớn, đặc biệt điều kiện địa lý Việt Nam trải dài, trong khi trục xương sống vận tải đường sắt phải là trục chính đảm nhận vị thế nhất định của phương thức vận tải. Còn lại vận tải về các trục nhánh thì sẽ là trách nhiệm của phương thức vận tải ô tô. Điều này đã được thể hiện từ trong quy hoạch, kế hoạch phát triển của Bộ GTVT (nay là Bộ Xây dựng). Đã thể hiện được vị thế, sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với phát triển đường sắt. Đây là cơ hội phát triển phù hợp với điều kiện và xu thế phát triển của ngành đường sắt cũng như địa lý của Việt Nam”.
Trong thời gian tới, các tuyến đường sắt như Hà Nội – Hải Phòng, Quảng Ninh – Lào Cai sẽ được triển khai nhằm tăng cường khả năng vận chuyển hàng hóa và hành khách với khối lượng lớn. Điều này không chỉ đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế mà còn tạo ra hiệu ứng liên kết vùng, thúc đẩy sự kết nối giữa các khu vực. Đồng thời, việc mở rộng hệ thống đường sắt sẽ giúp giảm áp lực cho các phương thức vận tải khác như đường bộ và hàng không.