Ảnh minh họa: Internet
Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định việc hoàn thiện thể chế phát triển là một trong ba đột phá chiến lược quan trọng. Theo đó, thể chế được coi là yếu tố then chốt, đóng vai trò “đột phá của đột phá”, vừa là nguồn lực vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển đất nước.
Sau khi các Nghị quyết của Đảng được ban hành, Quốc hội và Chính phủ đã dành nhiều thời gian và nguồn lực để hoàn thiện thể chế. Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đã thông qua một số lượng lớn các luật và nghị quyết, bao gồm 18 luật, 4 nghị quyết quy phạm pháp luật và 17 nghị quyết điều hành kinh tế – xã hội, với sự đồng thuận cao.
Hiện nay, Kỳ họp thứ 9 đang diễn ra và dự kiến sẽ xem xét, thông qua 4 dự án luật cùng 5 dự thảo nghị quyết, nhằm thực hiện công tác sắp xếp tổ chức bộ máy của Quốc hội và Chính phủ trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, đồng thời triển khai chủ trương tinh gọn bộ máy nhà nước.
Các luật, nghị quyết được thông qua tại hai kỳ họp Quốc hội vừa qua đều thể hiện rõ tinh thần đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, với mục tiêu xây dựng các văn bản ngắn gọn, rõ ràng và dễ hiểu. Những bước đi này nhằm tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc, cũng như các “điểm nghẽn” về thể chế, từ đó giải phóng nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.
Trong khi đó, phát biểu tại buổi thảo luận tổ sáng 15/2, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh rằng, với tình hình khó khăn hiện tại, việc sửa đổi một số luật, đặc biệt là Luật Khoa học và Công nghệ, theo kế hoạch sẽ mất thời gian và phải đến cuối năm 2025 mới có thể hoàn tất. Điều này có thể khiến việc triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW bị chậm lại.
Tổng Bí thư nêu rõ: “Tinh thần của nghị quyết đưa ra rồi nhưng chưa thể chế được bằng hệ thống pháp luật nên chúng tôi mới đề nghị phải có văn bản khẩn trương để đưa nghị quyết đi vào cuộc sống và có ý nghĩa”.
Theo Tổng Bí thư, “phạm vi của những vấn đề này rất rộng, liên quan đến nhiều lĩnh vực và việc giải quyết gặp khó khăn do các quy định hiện hành”. Đây cũng là bài học cho thấy thể chế chính là “điểm nghẽn”. Nếu không giải quyết được vấn đề thể chế, các quy định sẽ không thể đi vào cuộc sống.
Từ những phân tích trên, Tổng Bí thư khẳng định: “Các quy định khuyến khích phải thực sự mang tính khuyến khích”. Trong bối cảnh yêu cầu phát triển khoa học và công nghệ ngày càng cấp thiết, cần tháo gỡ các rào cản pháp lý. Các luật và nghị quyết cần được ban hành một cách rõ ràng, minh bạch tạo ra trật tự, từ đó huy động sự tham gia của toàn xã hội theo một hướng thống nhất.