Cuộc đua tuyển sinh lớp 10 công lập đầy áp lực ở Hà Nội

Kỳ thi tuyển sinh năm nay không chỉ đánh dấu sự thay đổi trong chương trình giáo dục mà còn là cuộc đua đầy khốc liệt vào các trường công lập. 

Tỷ lệ học sinh theo học trường dân lập ước tính khoảng 40%

Sau thời gian dài chờ đợi, Sở Giáo dục & Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội đã chính thức công bố môn thi thứ ba vào lớp 10 là Ngoại ngữ giúp phụ huynh, học sinh và giáo viên phần nào yên tâm. Theo đó, thí sinh có thể lựa chọn một trong các ngôn ngữ gồm Anh, Pháp, Đức, Nhật, Hàn, ngay cả khi môn đó không được giảng dạy tại trường Trung học cơ sở (THCS).

Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm 2025 – 2026 tại Hà Nội dự kiến diễn ra vào ngày 07/06 và 08/06/2025. Với khoảng 127.000 học sinh tốt nghiệp THCS, cuộc đua vào các trường công lập trở nên vô cùng khốc liệt khi chỉ có khoảng 79.000 suất. Số còn lại sẽ phải tìm cơ hội ở các trường tư thục, trung tâm giáo dục thường xuyên hoặc các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Theo Tiến sĩ Đỗ Viết Tuân – Học viện Quản lý Giáo dục, áp lực thi cử hiện nay, đặc biệt là các kỳ thi chuyển cấp như vào lớp 10 và đại học vẫn còn rất lớn. Tại Hà Nội, do số lượng trường công lập chỉ đáp ứng được khoảng 60% nhu cầu, cuộc đua vào các trường này ngày càng trở nên gay cấn hơn bao giờ hết.

Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) mới của Bộ GD&ĐT đã có sự thay đổi lớn về nội dung và phương pháp giảng dạy. Theo đó, kiến thức hàn lâm được giảm tải. Thay vào đó là tăng cường kiến thức thực tiễn. Điều này khiến chương trình học trở nên “nặng” hơn đối với người học. Bởi họ phải làm quen với những phương pháp học tập mới, đòi hỏi tính tư duy và vận dụng cao hơn.

Học sinh cần tập trung ôn luyện để đạt kết quả tốt nhất

Tại Ngày hội Tự tin vào lớp 10 vừa qua, ông Nghiêm Văn Bình – Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Quản lý thi và kiểm định chất lượng giáo dục Sở GD&ĐT Hà Nội đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lựa chọn nguyện vọng. Ông lưu ý rằng, thí sinh có 3 nguyện vọng vào lớp 10 công lập. Trong đó, nguyện vọng 1 và 2 phải thuộc cùng một khu vực tuyển sinh, phù hợp với nơi đăng ký thường trú hoặc nơi cư trú thực tế. Nguyện vọng 3 có thể đăng ký tại bất kỳ khu vực tuyển sinh nào trong tổng số 12 khu vực tuyển sinh của Hà Nội. Ông cũng khuyến cáo thí sinh nên cân nhắc kỹ lưỡng, tránh đăng ký nguyện vọng 1 và 2 vào các trường có mức độ cạnh tranh tương tự nhau.

Việc sắp xếp nguyện vọng là vô cùng quan trọng. Bởi nếu đã trúng tuyển nguyện vọng 1, các nguyện vọng còn lại sẽ không được xem xét. Do đó, học sinh phải cân nhắc thật kỹ. Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội cũng khẳng định rằng, sau thời gian đăng ký, sẽ không có sự điều chỉnh nào về nguyện vọng. 

Ông cũng nêu một điểm mới về cách tính điểm chuẩn của kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm nay, sẽ không nhân hệ số 2 với các môn thi Toán, Văn như các năm trước. Vì thế, tổng điểm chuẩn có thể sẽ hạ, nhưng không có nghĩa đề thi khó hơn hay kết quả thi sẽ giảm mà chỉ do thay đổi cách tính điểm.

Cô Nguyễn Thị Nhiếp, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Chu Văn An đã động viên các em học sinh không nên hoang mang trước những thay đổi quy chế. Thay vào đó, hãy tập trung vào việc ôn luyện một cách có chiến lược để đạt kết quả tốt nhất. Cô cũng nhấn mạnh, mọi thay đổi đều có tác động đến tất cả thí sinh. Vì vậy hãy giữ tinh thần lạc quan.

Giải đáp thắc mắc về môn Ngữ văn, ông Trần Đăng Nghĩa – Phó Trưởng Phòng Giáo dục trung học, Sở GD&ĐT Hà Nội nhấn mạnh rằng, việc sử dụng ngữ liệu bên ngoài không phải là điều đáng lo ngại. Bí quyết để làm tốt là học sinh cần hiểu rõ yêu cầu cần đạt của từng phần kiến thức trong chương trình chính khóa. Khi đó, dù đề thi có sử dụng ngữ liệu nào, các em cũng có thể xử lý tốt.

Thầy Lưu Văn Thông –  Hiệu trưởng Trường THCS Dịch Vọng, Cầu Giấy, Hà Nội đã chia sẻ bí quyết giúp học sinh và phụ huynh lựa chọn nguyện vọng một cách thông minh. Theo thầy, việc tham khảo điểm chuẩn các năm trước là rất quan trọng. Phụ huynh có thể tính toán điểm trung bình cần đạt của từng môn để vào trường mong muốn. Từ đó, so sánh với kết quả học tập của con để đưa ra quyết định phù hợp.